Dr. Kurşun: “Amacımız Türkiye’nin Roma Statüsü’ne taraf olması”

Mülkiye Kültür Merkezi dün İnsan Hakları Ortak Platformu’nun düzenlediği “Uluslararası Ceza Mahkemesi ve Türkiye” paneline ev sahipliği yaptı. Av. Reyhan Yalçındağ Baydemir, Dr. Günal Kurşun ve Av. Öztürk Türkdoğan’ın konuşmacı olarak katıldığı panel saat 16.00’da başladı.

Etkinlikte Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) koalisyonu ve faaliyetlerine değinen İnsan Hakları Derneği Eş Genel Başkanı Türkdoğan ilk olarak, 2005 yılında kurulan UCM koalisyonunun kuruluş amacının, Türkiye’nin UCM’yi kuran Roma Statüsü’ne taraf olmasını sağlamak olduğuna değindi. UCM’nin yeni oluşmuş bir yapı olmasına rağmen birçok soruşturmayı barındırdığını söyleyen Türkdoğan ve bazı devletlerin mahkemeye zorluk çıkardığını belirtirken zorlukları, “Mahkemenin yargı yetkisini birçok devlet kabul etti ama büyük devletler yargıdan kendilerini bağımsız tutacak ikili tarafsızlık anlaşmalarını dayatmaktadırlar” ifadeleriyle tanımladı.

“Mahkemenin tek dostu sivil toplum kuruluşlarıdır”

Türkdoğan, mahkemenin tek destekçisinin sivil toplum kuruluşları olduğuna ve yargılanan kişilerin statüsüne değinerek, “Mahkemede, çoğunlukla devlet adına büyük güç kullanan kişiler yargılanır. Bu yüzden mahkemenin tek dostu sivil toplum kuruluşlarıdır ve mahkeme önemli delilleri sivil toplum kuruluşları vasıtasıyla toplayabilmektedir” dedi.

Türkdoğan’dan sonra söz alan İnsan Hakları Ortak Platformu Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Günal Kurşun, UCM’nin Birleşmiş Milletler ile çalışmasına ilişkin, “UCM’nin BM ile arasında organik bir bağlantı yok, kendi otonomisi ve özgürlüğü var ama neticede BM ile birlikte hareket ediyor” dedi.

“Ne kadar haydut devlet varsa onlar statüye taraf değil”

UCM’ye taraf olan ve taraf olmayan ülkeler hakkında konuşan Kurşun, medeni olma iddiasındaki ülkelerin Roma Statüsü’ne taraf olduğunu şu sözlerle belirtti:

“Bugün itibariyle 123 ülke statüye taraf durumda, 139 ülke 2002 yılı itibariyle UCM’sini kuran Roma Statüsü’nü imzalamıştı ve bu 139 ülkenin 123’ü onay prosedürünü yerine getirerek mahkemeye taraf haline geldi. Kabaca bir hesapla bütün dünyanın üçte ikisi mahkemeye taraf durumda. Kimler taraf değil, uluslararası hukuk açısından bu önemli, aslında amiyane tabirle, ne kadar haydut devlet varsa onlar taraf değil. ABD, Rusya, İsrail, İran, Çin taraf değil, bunların arasında Türkiye’de taraf değil ne yazık ki. Bizim koalisyonumuzun ana eksenlerinden biri de Türkiye’nin Roma Statüsü’ne taraf olmasını sağlamak. Gerçekten de medeni ülke olma iddiasındaki ülkelerin tümünün Roma Statüsü’ne taraf olduğunu görüyoruz.”

Etkinlikte son sözü alan Avukat Reyhan Yalçındağ Baydemir konuşmasına, insanlığın içinde bulunduğu bu dönemde dünyanın her tarafında bir suç şebekesinin olduğunu, 21. yüzyılda insan hakları savunucularının zorlu bir süreçten geçtiğini belirterek başladı. Cezasızlık politikalarıyla baş etmenin insan hakları savunucuları açısından önemi ve UCM’nin savaş suçları ve insalık suçları konusundaki etkin rolü hakkında konuşan Yalçındağ, “UCM insanlığa karşı işlenen suçlar ve savaş suçlarıyla etkin mücadele ve yeni suçları engelleme konularında önemli bir role sahip. Sadece faillerin cezalandırılması değil aynı zamanda bu güvenilmeyen dünya konjonktüründe yeni suçlar işlendiği için böylesi bir sorumluluğumuz da var. Hukukçular ve insan hakları savunucuları olarak çok daha fazla sorumluluğumuz var” dedi.