Dünya işçilerinin sorunları DİSK’in e-panelinde tartışıldı

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), uluslararası sendikal konfederasyon uzmanlarının katıldığı bir e-panel düzenledi. Panelde dünyayı etkisi altına alan salgın sürecinin, işçileri nasıl etkilediği konuşuldu. Dünyanın pek çok yerinden toplam 9 konuşmacının katıldığı panel 16 Mayıs günü yapıldı.

Panelin konuşmacıları DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu, Küresel Sanayi İşçileri Sendikası (IndustriALL) Genel Sekreter Yardımcısı Kemal Özkan, Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu (ITUC) Hukuk Dairesi Müdürü Makbule Şahan, Dünya Küresel Sendikalar Birliği (UNI Global) Ticaret Koordinatörü Onur Bakır, Uluslararası Gıda, Tarım, Otel, Lokanta, Yemek Hizmeti, Tütün ve Bağlantılı İşçiler Sendikası (IUF) İçecek Grubu Başkanı Burcu Ayan, Uluslararası Taşımacılık İşçileri Federasyonu (ITF) Bölüm Başkan Yardımcısı Deniz Akdoğan, Avrupa Sendika Enstitüsü (ETUI) Kıdemli Araştırmacı Stan De Spiegelaere, DİSK AR Müdürü Kıvanç Eliaçık oldu.

Küresel sendikaların talepleri var

Gerçekleşen e-panelde, bu süreçte uluslararası dayanışmanın oldukça önemli olduğunun altını çizen sendikacılar ve uzmanlar, işçilerin bu süreçteki durumlarını masaya yatırarak taleplerini dile getirdi.

DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu yaptığı konuşmada konfederasyon olarak üç talebin altını çizdiklerini söyledi. Çerkezoğlu, İlk olarak devletin bu süreçte bütün yurttaşların sağlığını korumak ve bununla ilgili adımlar atmak durumunda olduğunu, ikinci olarak bütün çalışanların işini güvence altına almak durumunda olduğunu ve üçüncü olarak bütün çalışanların, yurttaşların gelirini güvence altına almak durumunda olduğunu vurguladı. Çerkezoğlu, SGK’nın çalışırken hastalığa yakalananlar için çıkardığı genelgeye de değindi. Hastalığa yakalanmanın iş kazası veya meslek hastalığı olmadığı söylenen genelgeye tepki gösteren Çerkezoğlu, “İşçilerin çalışmaya zorlandığı bu süreçte COVID-19’un işçiler ve sağlık çalışanları kapsamında meslek hastalığı olarak ele alınması ve bu hukuksal genelgeden vazgeçilmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi.

İşçilerin sağlıkları için önlemlerin alınması gerekiyor

Bu süreçte çalışma hayatının yapısal birtakım değişikliklere ve COVID-19 koşullarında çalışma hayatının Türkiye’de yeniden kurulmasına ihtiyacın olduğunu söyleyen Çerkezoğlu, “Bu salgından korunmak açısından ve yeni salgın ataklarının olmasını önlemek açısından siyasi iktidara çağrımız zorunlu, acil, temel hizmetler dışında birtakım önlemlerin alınması, karantina uygulamalarının yapılması ve çalışma sürelerinin kısaltılması gerekiyor. Türkiye olarak İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı (OECD) ülkeleri arasında en çok çalışan ikinci ülkeyiz, dolayısıyla çalışma saatlerinin hiçbir gelir kaybı olmaksızın kısaltılması gerekir” diye konuştu.

ITUC Hukuk Dairesi Müdürü Makbule Şahan da bu taleplere ek olarak, evrensel sosyal korunma ve sağlık hizmetlerine ücretsiz erişim olanaklarının olması gerektiğini vurguladı.  Şahan, işçilerin işe dönmeden önce sağlık ve güvenliğinin sağlanması, en azından işçilere sağlık ve güvenlik ekipmanı verilmesi, işlerindeki hijyen ve sağlığın güvence altına alınması, ücretli hastalık izninin garanti edilmesi gerektiğini belirtti.

Her alanda dünya işçi sınıfı benzer sorunları yaşıyor

IUF’ten Burcu Ayan da gıda ve tarım sektörü çalışanlarının zaruri çalışanlar olarak ilan edilirken, turizm sektörü çalışanlarının da bu pandemiden büyük bir darbe yediğini söyledi. Ayan, “Turizm sektörü dünya çapında istihdamın %10’unu barındıran büyük bir sektör ve kadın işçiler de küresel turizm gücünün %55’ini oluşturuyor. Bu süreçte konaklama ve turizm sektörü durma noktasına geldi. Otellerin ve restoranların kapatılması bu sektörde çalışan işçileri ve ailelerini büyük oranda etkiledi” dedi.

Taşımacılık sektörü içindeki durumun da benzer olduğunu söyleyen ITF Bölüm Başkan Yardımcısı Deniz Akdoğan, taşımacılık sektörü çalışanlarının da sağlık emekçileriyle birlikte potansiyel risk taşıyan gruplar arasında yer aldığını belirtti. Yaptıkları görev gereği hayati riskleri üstlenen taşımacılık işçilerine yönelik koruyucu önlemlerin alınması ve virüsü değil refahı taşımaları gerektiğini vurgulayan Akdoğan, şunları söyledi:

“Şu anda 100 binden fazla gemi adamı sözleşmesi bittiği için ülkesine dönmeyi bekliyor. Bu konuda ciddi sorunlar var seyahat kısıtlamalarından dolayı. Diğer yandan tır şoförleri, demir yolu yük taşıma çalışanları durmaksızın zor koşullarda çalışmaya devam ediyor. Hatta çalışma saatleri birçok ülkede arttırıldı. Salgının havacılık sektörüne etkileri ağır bir şekilde oldu, işten çıkarmalar yoğun bir şekilde yaşandı ve yaşanıyor. Genç taşımacılık işçilerini özellikle kargo sektörlerinde görüyoruz. Ucuz, güvencesiz ve kayıt dışı olarak çalışmaya ve virüslede yüzyüze çalışmak durumunda kalıyorlar.”

UNI Global Ticaret Koordinatörü Onur Bakır da yaptığı konuşmada ticaret işçilerinin de aynı durumda olduğun altını çizdi. Bakır, UNIC Küresel Sendikanın temsil ettiği işçilerin ve sendikaların aslında COVID-19 sırasında ağırlıkla çalışan işçiler olduğunu, bu işçilerin zorunlu çalışan işçiler olarak sınıflandırıldığı söyledi. İstihdam güvenliğe değinen Bakır, “Bu dönemde dahi ticaret çalışanlarına karşı şiddet devam etti. Özellikle de kadın işçilere taciz, şiddet ve her türlü kötü muameleye son verilmesi, buna karşı önlemlerin alınması gerekiyor” dedi.

ETUI Kıdemli Araştırmacı Stan De Spiegelaere de Avrupa’daki işçilerin bu süreçte daha olumlu şartlarda çalıştığını söyledi. Spiegelaere, “Bütün Avrupa Birliği ülkelerinde kısa dönem işsizlik yada teknik işsizlik sistemi var. Bu sistemler hem işçiler hem de işverenler için faydalı. Kriz varsa işçiler işsizlik maaşı alıyorlar ve işlerini kaybetmiyorlar. Aynı zamanda işverenler için maliyetler düşüyor çünkü işçilerin maaşını kendi ödemiyor ve işçilerini kaybetmiyorlar. Şu an da Avrupa’da 40 milyon işçi bu sistemde işsiz maaşı alıyor” diye konuştu.