Sedat Veyis Örnek, ölüm yıldönümünde üniversitesinde anıldı

Sedat Veyis Örnek Sözlü Tarih, Biyografi ve Belgelik Çalışması proje ekibi ve DTCF Halkbilim Topluluğu’nun düzenlediği “Ölümünün 35. Yılında Sedat Veyis Örnek Anma Etkinliği”, Ankara Üniversitesi’nin Tandoğan Kampüsü’ndeki Yüzüncü Yıl Salonu’nda 14.00’te başladı. Prof. Dr. Sedat Veyis Örnek’in anıldığı, Örnek’in ve Örnek üstüne yapılan çalışmaların tanıtıldığı etkinliğin açılış konuşmalarını Prof. Dr. Kasım Karakütük, Prof. Dr. Gülsün Leyla Uzun ve Doç. Dr. Meryem Bulut yaptı. Ardından Prof. Dr. Ali Rıza Balaman, Prof. Dr. Halis Dörtlemez, Prof. Dr. Sabri Kurtuluş Kayalı, Doç. Dr. Serpil Aygün Cengiz ve Emin Özdemir konuştu.

DTCF Antropoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Meryem Bulut, açılışını yaptığı anma programında, Sedat Veyis Örnek Sözlü Tarih, Biyografi ve Belgelik Çalışması kapsamındaki faaliyetleri anlattı. Bulut, Sedat Veyis Örnek’in yazdığı ve çevirdiği tiyatro oyunlarının, hikâyelerin, şiirlerin seslendirildiğini; ses dosyalarının da Milli Kütüphane Konuşan Kitaplık ve Görme Engelliler Hizmet Merkezi ile Boğaziçi Üniversitesi Görme Engelliler Teknoloji ve Eğitim Laboratuvarı’na ulaştırıldığını söyledi.

Fotoğraf: Melike Koç

Projenin konusu, 1961-1980 yılları arasında DTCF Etnoloji Kürsüsü’nde vefat edene kadar çalışmış olan Prof. Dr. Sedat Veyis Örnek. Bu proje kapsamında Sedat Veyis Örnek’in tüm sanatsal metinleri (tiyatro oyunları, öyküleri, şiirleri ve sanatsal metin çevirileri) profesyonel seslendirme sanatçıları tarafından İLEF Radyo Atölyesi’nde seslendirildi. 8 ay süren bu çalışmanın teknik yapımcılığını İLEF’ten İbrahim Önder yaptı. Yürütücülüğünü Doç. Dr. Serpil Aygün Cengiz’in üstlendiği Tübitak destekli projenin ekibinde Doç. Dr. Günseli Bayraktutan, Doç. Dr. Meryem Bulut, Eren Zencirden, Aysun Ezgi Bülbül, Meryem Karagöz, Sevinç Gülçiçek ve  Abdurrahim Türker yer aldı.

Sedat Veyis Örnek’in tüm yapıtlarına, proje boyunca hazırlanan tüm metinlere ücretsiz ve şifresiz olarak, Sedat Veyis Örnek Sözlü Tarih, Biyografi ve Belgelik Çalışması kapsamında oluşturulan http://sedatveyisornek.humanity.ankara.edu.tr/  adresinden ulaşılabilir.

Sedat Veyis Örnek’i anarak söze başlayan DTCF Dekan Yardımcısı Prof. Dr. Gülsün Leyla Uzun, Sedat Veyis Örnek projesinde yer alan akademisyenlere, proje çalışanlarına teşekkür ederek devam etti. Uzun, “Halkbilim alanında Sedat Veyis Örnek’in yedi bilimsel kitabı, halkbilim çalışmaları, sahnelenmiş tiyatro eserleri bulunuyor” dedi.

Leyla Uzun’un ardından konuşan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kasım Karakütük de Sedat Veyis Örnek hakkında yürütülen projenin akademisyenler ve öğrenciler açısından önemini vurguladı. Karakütük şöyle konuştu: “Üniversitemizde bilgi ve bilime katkısı olan birçok akademisyenimiz var. Sedat Veyis Örnek de onlardan biri, 1961-80 yılları arasında üniversitemizde görev yapmıştır. Hazırlanan bu projeyle bilgi birikimi bir araya getirildi.”

Prof. Dr. Sabri Kurtuluş Kayalı (Fotoğraf: Müge Helin Deviren)

“Sedat Veyis’in kıymetini kendinden sonra gelenler kavramadı”

Prof. Dr. Sabri Kurtuluş Kayalı, “Sedat Veyis’in kıymetini kendinden sonra gelenler kavramadı” diye konuştu. Sedat Veyis’i farklı kılan özelliğin “meselelere daha temelinden bakması” olduğunu belirten Kayalı, Örnek’in Türk Halkbilimi kitabı incelendiği zaman bu durumun anlaşılabileceğini belirtti. Kayalı, daha önce Örnek ile ilgili hiçbir çalışma olmadığını, Örnek için yapılan tek çalışmanın bu proje olduğunu dile getirdi.

Prof. Dr. Ali Rıza Balaman (Fotoğraf: Müge Helin Deviren)

“Sedat Veyis bana bilimi sevdirdi, yol gösterdi.”

Kayalı’nın ardından, Sedat Veyis Örnek’in öğrencisi Prof Dr. Ali Rıza Balaman söz aldı. Öğrenciyken sınıfının yaş ortalamasından büyük olduğunu, bu nedenle de hocası Sedat Veyis Örnek’le daha yakın olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Rıza Balaman, “Sedat Veyis bana bilimi sevdirdi, yol gösterdi” dedi. Balaman, Örnek’le yollarının kesişmesini anlattı: “Liseyi bitirdim, üniversiteye gideceğim. Ne okuyacağımı bilmiyorum. Tıp okumak istiyorum ama puanım yetmiyor. Bir arkadaş aracılığıyla Siyasal Bilgiler’e gönderildim. Orada Korkut Boratav ile görüşeceğim. Kütüphanede buldum kendisini ‘Efendim beni size gönderdiler. Lise mezunuyum, üniversiteye gideceğim ama ne okuyacağımı bilmyorum’ dedim. ‘Nesin, kimsin, ne yapıyorsun’ dedi. ‘Sağlık memuruyum, çalışıyorum, iyi de para kazanıyorum. Köylülere bir gönül borcum var. Yıllar yılı köylülerin evinde kaldım, yemeklerini yedim. Ben köycülük okumak istiyorum’ dedim. ‘Öyle bir şey yok. Dur bir düşüneyim’ dedi. ‘Benim eşim Dil Tarih’te asistan’ dedi. Çiğdem Boratav yani. ‘Ona git, onunla konuş, sen etnoloji okuyacaksın’ dedi. Ben hemen motorsikletle geldim Dil Tarih’e. Çiğdem Hoca da ‘Etnoloji okuyacaksın’ dedi. Tercih ettim ve 1963 yılında girdim bölüme. 1967’de mezun oldum. Sedat Veyis ile büyük dostluğumuz böyle başladı.”

Prof. Dr. Halis Dörtlemez (Fotoğraf: Müge Helin Deviren)

“Mesleğe ve insanlara daha farklı bakmamızı sağladı Veyis”

Prof Dr. Halis Dörtlemez, Sedat Veyis Örnek’i anan, araştırmaları yapan herkesi kutladığını söyledi. Veyis Örnek’in “anlatmakla bitmeyeceğini, Cumhuriyet’in seçkin bir aydını” olduğunu söyleyen Dörtlemez, Örnek’in halkbilime insan odaklı baktığını kaydetti, “Mesleğe ve insanlara daha farklı bakmamızı sağladı Veyis” diye konuştu.

Konuşmaların ardından salondaki dinleyicilere söz verildi. Anmaya katılan İLEF emekli öğretim görevlisi Emin Özdemir, Sedat Veyis’i, Yaşar Kemal’in Demirciler Çarşısı Cinayeti’ndeki “O güzel insanlar o güzel atlara binip gittiler” sözüyle andı. Özdemir, “O da güzel bir insandı. Sevgi insanıydı” dedi.

Fotoğraf: Melike Koç

Proje ekibinden Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Günseli Bayraktutan, projenin özgün ve ilham verici olduğunu söyledi. Üniversite tarihini çalışmanın her zaman heyecan verici olduğunu belirten Bayraktutan, “Konuların tarihi, kişilerin tarihi mutlaka çok daha anlamlı ve bütünlüklü çalışmalar ortaya çıkarıyor” dedi. Bayraktutan, proje başlamadan önce Sedat Veyis Örnek ile ilgili internette arama yapıldığında çok az şeyin çıktığını, oysa bugün çok çeşitli belgeye ulaşmanın mümkün olduğunu sözlerine ekledi.

Doç. Dr. Serpil Aygün Cengiz, “asıl şimdi Örnek’le ilgili çalışmanın vakti” olduğunu ve “yapacak çok iş, çalışılacak çok konu” bulunduğunu ifade etti. Cengiz, 500 kişinin bu proje için yardım ettiğini, hepsine teşekkür ettiğini söyledi.

Anma, tüm konuşmacıların ve dinleyicilerin toplu fotoğraf çekimiyle son buldu.