Ankara Üniversitesi’nde “yerli CERN” kuruluyor

Türk Hızlandırıcı Merkezi (THM), Ankara Üniversitesi Koordinatörlüğü ve 12 üniversitenin iş birliğiyle Ankara’da kurulacak. Hızlandırıcı teknolojisini Türkiye’ye taşımayı hedefleyen ve 2006’da başlatılan proje kapsamında oluşturulan merkezde, parçacık fiziği ve nükleer fizik başta olmak üzere pek çok alanda ileri teknoloji araştırmaları yürütülecek.

100 milyon liralık yatırım

Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Fizik Mühendisliği Bölümü ve Hızlandırıcı Teknolojileri Enstitüsü Öğretim Üyesi, Türk Hızlandırıcı Merkezi Proje Yürütücüsü Prof. Dr. Ömer Yavaş proje çalışmalarda sona gelindiğini açıkladı. Yavaş, “Projenin yıllık işletim ve cari giderleri 8-10 milyon lira civarında olabilir ama dünyanın en büyük merkezinde, en büyük hızlandırıcının ve detektör sistemlerinin (CERN-LHC) yaklaşık 10 yılda 15 milyar dolara yakın bir maliyetle kurulduğunu dikkate alacak olursak, Türkiye için geliştirdiğimiz milyar elektron volt enerjili büyük ölçekli 4 tesisin her birinin maliyetinin birkaç yüz milyon lira boyutunda olması anlaşılabilir olmalıdır” dedi.

Tesis, Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüsü’nde kurulacak

Proje çalışmalarını son 10 yılda 12 üniversiteden 150’ye yakın araştırmacıyla yürüttüklerini söyleyen Yavaş, “Kurmakta olduğumuz elektron hızlandırıcısı ve lazer tesisini önümüzdeki 1,5-2 yıl içerisinde Ankara Üniversitesi Gölbaşı Kampüs alanı içinde araştırmacıların hizmetine sunmayı hedefliyoruz” açıklamalarında bulundu.

CERN’e tam üyelik

Türkiye’nin CERN’de 1961 yılında gözlemci üye olduğunu hatırlatan Yavaş, şunları söyledi:

“Türkiye’nin CERN ile ortaklık anlaşması yapması, bu alanda ülkemizin önünü açan bir hamle olmuştur. THM’nin hayata geçirilmesi ülkemizdeki bilim ve teknoloji algısını kökünden etkileyecek ve ileri noktalara taşıyacaktır. THM projesi kapsamında tasarladığımız milyar elektron volt mertebesinde enerjisi bulunan değişik tipte elektron, proton hızlandırıcılarını önümüzdeki yıllarda hayata geçirerek dünya ölçeğinde bir hızlandırıcı merkezine kavuşmamız daha kısa sürede ve ağırlıklı olarak yerli imkânlarla mümkün hale gelecek.”