Hacettepe’de Güney Kore ve kültür politikaları konuşuldu

Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Topluluğu tarafından düzenlenen, “Dünya Tarihi Konuşmaları”nın konuğu HÜ İletişim Fakültesi Bilişim ve Enformasyon Teknolojileri Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mutlu Binark oldu. “Güney Kore’de Yaratıcı Endüstriler ve Kültür Politikası Çalışmak: Sahaya İnmek” başlığında konuşan Prof. Dr. Binark, Güney Kore’deki saha çalışmasının deneyimlerini öğrencilerle paylaştı.

Eski Devlet Başkanı Lee Myung-Bak’ın, Güney Kore’nin kültür anlamında yüzyılın lider ülkesi olacağı sözlerini paylaşan  Binark, “Kore Dalgası” anlamındaki Hallyu’nun 1997-2007 yılları arasındaki birinci dalgasının ilk özelliklerini paylaştı. Bu yıllarda film, müzik ve TV dizileriyle sınırlı ürünlerin çevre ülkelerle sınırlı kaldığını; 2007-günümüz arasındaki ikinci dalgada ise küresel ölçeğe ulaştığını, ürünlerin de kapsam ve sınırının arttığını belirtti. Binark, Güney Kore’nin kültür ürünlerine yönelik Çin’in ekonomik ve politik bir korumacılığa geçtiğini, Türkiye’nin ise yakın zamanlarda olguya muhafazakâr bir bakış açısıyla yaklaştığını, dünyada literatürde “medya emperyalizmi” altında bu olguya yönelik çeşitli tartışmaların olduğunu ifade etti.

“Sahanın eziyeti böyle bir şey”

Prof. Dr. Binark, saha çalışması sırasında birçok kurum ve kişiyle yapılan mülakatlarda yaşananları da paylaştı. LG markasıyla yapılan görüşmelerde bilgisayar-telefon kısıtlaması içerisinde ses ve görüntü kaydı alınmadan yapıldığını; kişi görüşmelerinde ise bazı kullanıcıların isimlerin kullanılmasını istemediğini belirtti. Devlet kurumu olan “The Korea Creative Content Agency”’de (KOCCA) yapılan mülakatların iletişim aşamasında İngilizce, Korece ve Japonca dillerinin kullanıldığını dile getiren Binark, “Sahanın eziyeti ve her şeye hazırlıklı olunması gereği böyle bir şey” dedi. Daha önce oyun endüstrisinin ekonomi-politiği üzerine çalıştığını belirten Prof. Dr. Binark, oyun firmalarının diğer kurumlara göre daha çok dışarı açık olduğunu bildiğini ancak Kore’deki çalışmaları sırasında da bu firmalarla yapılan görüşmelerde umulmadık şekilde kısıt yaşadığını anlattı.

Saha çalışmasında çeşitli etkinlik ve panellerden yararlandığını, bu etkinliklerde ise “akademisyen” olarak değil, kolaylaştırıcı olması açısından “basın” olarak yer aldığını belirten Prof. Dr. Binark, “Busan Content Market” etkinliğine katılmasının diğer etkinliklerinin, görüşmelerin ve sahanın ilerlemesinin önünü açtığını ifade etti. “Yaratıcı endüstrilerde kültürün kendisi meta olarak kavranmaktadır” bakışı ile, Kore’de şirketlerin ve kamusal aktörlerin Hallyu içerikleri yayılması için yeni tür arayışı ve pazar arayışı içinde olduğunu belirtti. Saha çalışmaları kapsamında Kore Film Arşivi’nden de yararlandığını, buradan birçok çalışma malzemesi elde ettiğini belirtti.

Kültür Bakanı yönetmen

Kore’nin kendi iktisadi krizini aşmak için neo-liberal bir yola girdiğini belirten Binark, 1988 Seul Yaz Olimpiyatları’nın ‘90’lı yıllardaki liberalleşme dalgası için bir kırılma noktası olduğundan bahsetti. Çin ve Japonya’nın baskısı altındaki Korelilerin kendi kültürlerini koruma refleksini geliştirdiğini anlatan Prof. Dr. Binark; Japon işgali, 1950-1952 İç Savaşı, Çin-Kuzey Kore tehdinin 1990’lı yıllara kadar içe kapanışa yol açtığını belirtti. Kore’de kültür politikasının ve kültürel içerik tüketim alanının ise 90’lı yıllardaki liberalleşme dalgasıyla dışarı açılmaya başladığını ekledi. Bu dönemde Anthony Giddens’in devlet danışmanlarından biri olduğuna dikkat çeken Binark, “Ağır sanayi dışında kültür satabilmeliyiz” diyen hükümeti anlamak açısından önemli olduğunu ifade etti. 2018 Cannes Film Festivali’nden ödülle dönen “Burning” filminin yönetmeni Chang-dong Lee’nin, “Kreatif Kore” politikasının yaratıcısı olarak Roh Moo-Hyun hükümetinde Kültür Bakanı olarak çalışmasının önemini vurguladı.

Son dönemde Güney Kore içerisinde kültür endüstrinin mevcut durumuna ilişkin değerlendirmelerin olduğunu belirten Prof. Dr. Binark, bu anlamda drama, pop-şöhret yaratımı, dijital oyun, güzellik-kozmetik, beslenme-gıda ve turizm endüstrilerinin incelendiğini ifade etti.

Etkinlik, soru-cevap kısmının ardından sona erdi.