Dr. Gültekin Akarca: “Sağlık tarihsel insanın tarihsel durumudur”

Türk Tabipler Birliği Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi yazarı Dr. Gültekin Akarca’nın konuşmacı olarak katıldığı, Ankara Tabip Odası’nda düzenlenen etkinlik saat 18.30’da başladı. Etkinlikte Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından yapılmış olan genel sağlık tanımı ve işçi sağlığı tanımlarının güncelliği tartışıldı.

Dünya Sağlık Örgütü’nün “Sağlık sadece hastalık ve sakatlığın olmayışı değil bedence, ruhça ve sosyal yönden tam iyilik halidir” tanımının geçerliliği üzerine konuşan Akarca şöyle dedi:

“Aradaki teferruatı çıkarırsak sağlık bir haldir. Daha önceden sağlık fiziksel bir şey olarak kabul ediliyormuş. WHO, ‘ruhça ve sosyal yönden’ kelimelerini cümleye eklediğinde bu bir heyecana yol açtı. Sağlığı toplumsal olarak tanımlıyoruz artık. Acaba gerçekten öyle mi, bu tanım sağlığı toplumsal olarak tarif eden bir tanım mı? Tanıma göre bir hal var ve bu hal mutlak, herkeste aynıdır çünkü bu hal insan denilen idealin halidir. Dünün yani Ortaçağ, İlkçağ, yabanıl dönemin insanıyla, günümüz insanını aynı halin tanımı içerisinde mi tanımlıyoruz? Bu tanım, yüz bin yıl öncenin insanı bugünün insanıyla da aynı, bin yıl sonrasındaki insanla da aynı ve biz bu insanın üzerine bir pratik örmeye çalışıyoruz anlamına geliyor, böyle bir şey mümkün değil. İnsan tarihsel ve toplumsal bir varlıktır çünkü toplum tarih içerisinde hareket eder ve doğal olarak insanın sağlık dediğimiz hali bin yıl önceyle bugün aynı değildir.”

“Sağlık kullanım değeri üretimidir”

Verdiği örnekler sonrası sağlığın yeniden tanımı hakkında konuşan Akarca sağlığı şöyle tanımladı:

“İlk olarak, sağlık tarihsel insanın tarihsel durumudur, yani sağlık ideal, mutlak insanın hali durumu değildir. Bunlar bizim hep karışık kullandığımız kavramlar. İkinci olarak, sağlık hizmeti kullanım değeri üretimidir, yani sağlık kullanım değeri üretimidir. Bu kullanım değeri üç biçimde gerçekleşebilir; meta biçimini alabilir, hizmet biçimini alabilir, devlet tarafından üretilebilir. Bütün bunlar hangi biçimi alırsa alsın sağlığın bir kullanım değeri olarak üretildiğini ortadan kaldırmaz.”

Etkinlik Dr. Gültekin Akarca’nın katılımcıların sorularını yanıtlamasından sonra sona erdi.