Maske karaborsaya düştü: Kanser hastaları maske bulamıyor, fiyatı 14 katına çıktı

Başta kanser hastaları olmak üzere pek çok gerçek hasta, kullanmak zorunda olduğu maskeleri eczanelerde bulamıyor. İnsanların coronavirüse karşı tedbir için aldıkları gereksiz ve fazla maske alması, o maskelere gerçekten ihtiyaç duyan hastaları hem sağlık açısından hem de maddi açıdan zor durumda bırakıyor. Annesi meme kanseri olan bir hasta yakını, eczanelerde ve depolarda maske bulamadıklarını, uzun uğraşlar sonucu bulabildiklerinde ise normal fiyatının 14 katının istendiğini söylüyor. İnternet üzerinden yapılan satışlarda ise aynı maskenin fiyatının 23 katına kadar çıktığı görülüyor.

GÖRÜNÜM’ün görüştüğü hasta yakını, annesinin özellikle evin dışına çıktığı her an kullanması zorunlu olan maskeyi (3M FFP2) kısa bir süre önce tanesi 8,5 TL’den alıyordu. Artık maskeyi bulamadığı gibi “tanıdık bir medikalcinin” maske için kendilerinden 120 TL istediğini söylüyor:

“Yaklaşık dört hafta önce bu virüs yüzünden ilk kaos ortamı başladığında maske almak için her zaman gittiğimiz medikalci, ellerinde maskenin kalmadığını söyledi. Başka yerlerde bulmamızın da çok zor olduğundan bahsetti. Bu virüs yüzünden maskelerin çoğunun depolar tarafından Çin’e geri satıldığını, kalan maskelerin de depoların geri çektiğini, ‘fiyatlar yükselsin de tekrar satalım’ diye beklemek için ellerinde tuttuklarından bahsetti. Başta çok inanmadık, maske, bulunabilir bir şey gibi geldi. Sonra eczane gezmeye başladık aynı gün. Ankara’daki neredeyse hiçbir eczanede ve medikalcide maskeyi bulamadık. Bir tane medikalci tanıdığı çıktı arkadaşın, bana indirimli maske vereceğini söyledi. ‘Normal fiyatına çok yakın fiyattan vereceğim, lütfen buraya gelin’ dedi. Batıkent’ten Eryaman’ın ucuna medikalciye gittiğimde bana maskenin tanesini 120 TL’den satmayı teklif etti. Bu maskenin 10’lu paketi 85 TL’ydi. Yaklaşık olarak 10-20 tane maske alındığında bu inanılmaz paralara tekabül ediyor. Çoğu kişinin maskelere bu parayı verecek durumu yok.”

Görüştüğümüz hasta yakını, maskeyi aramaya Ankara dışında da devam ettiklerini ama bulamayınca internet karaborsasından almak zorunda kaldıklarını da ekliyor. İnternette ise biraz önce bahsettiği 10’lu paketin 2 bin TL’ye satıldığını bile gördüğünü söylüyor.

Hasta yakını, hastaların birbirleriyle maskelerini bölüştüğünden, üstelik de bu durumun ilk olmadığından bahsediyor:

“Bu süreçte sosyal medya üzerinden aynı sorunu yaşayan hastalarla tanıştım.  Onlarla maskelerimizi paylaşıyoruz. Maalesef ki bu durum bizi çok şaşırtmadı çünkü bu durum bizim başımıza ilk kez gelen bir durum değil. Yaklaşık 3 yıl önce meme kanseri için kullanılan Tamoksifen ilacının Türkiye’ye girişinde sıkıntılar yaşandı. Yüksek oranda hormon içerdiği için eczanelerden spor yapan erkekler ilaçları alıp depolamışlardı. Ülkeye zaten giremeyen ilacı sporcular tüketmeye çalışınca ilacı bulamamaya başladık. Facebook’tan ilaç grupları kuruldu. Kadınlar ellerindeki bir tablet ilacı birbirleriyle paylaşmaya başladılar. Bir kadının bir haftalık ilacı kaldıysa, başka bir kadınla görüşüyordu. İki gün iki gün ilaç bulup daha sonra başka bir kadınla paylaşa paylaşa bu şekilde ilaç ülkeye dönene kadar kadınlar birbiriyle ilaç bölüşmek zorunda kaldı. Aradan 3 yıl geçti ama değişen hiçbir şey olmadı. Bu kez de hastalar birbirleriyle maske bölüşmek zorundalar.”

Kanser hastalarının kullanmak zorunda olduğu 3M FFP2 maskesinin bir internet sitesindeki güncel satış fiyatı.

Ecz. İsmail Buğdaycı

“Maskeyi sadece hasta olan kişi kullanmalı”

Corona virüsünün Türkiye’nin komşu ülkelerinde de görülmesinin ardında artan maske satışlarını sorduğumuz Eczacı İsmail Buğdaycı, maskeye olan ilginin medyada yaratılan korkudan kaynaklandığını düşünüyor. Buğdaycı, “Grip bu mevsimin hastalığıdır. Adının corona olması, domuz olması, kedi olması bir şey ifade etmiyor. Grip ülkemizin gerçeğidir. Akdeniz ülkelerinde bu mevsimde iki üç ay daha grip olur. Geçmiş yıllarda da oldu” sözleriyle virüs ile toplumda korku yaratılmaya çalışıldığını dile getirerek Türkiye’de sağlık açısından bir problem olduğuna inanmadığını da ekliyor.

Maskenin kullanımıyla ilgili problemler olduğunu söyleyen Buğdaycı, bu durumu şöyle anlatıyor:

“Maskeyi hasta olan kişi takacak ki öksürdüğü veya hapşırdığı zaman dışarı çıkmasın, yoksa siz, ben aldığımızda görsellikten başka hiçbir şeye de yaramaz. Kendi kendimizi psikolojik olarak tatmin etmiş oluruz. Sattığımız 1-1,5 TL maskeler, kâğıt maske. Bunların hiçbir özelliği yok. Esas koronadan veya virüsten korunmak için profesyonellerin kullandığı maskeler de 50-60 tl veya 100 tl civarında.”

Buğdaycı, özellikle internet sitelerindeki fiyat artışının kendi eczanesinde yaşanmadığını, aynı fiyatla satmaya devam ettiklerini söyleyerek “Profesyonel olarak kullanılan maskelerde spekülasyon var şu anda. 30 TL’lik maskeler şu anda 100-150 TL’ye satılıyor. Hatta internet sitelerinde bizim tanesini 1 TL’ye sattığımız kağıt maskelerin, 50 tanesinin 280 TL’ye satıldığını gördüm. Böyle bir şey olmaz” diyor.

Vatandaş ihtiyacı olandan fazlasını alıyor

Eczacı Buğdaycı, üretim kanallarında fiyat artışının yaşanmadığını söyleyerek bir ay önce aldığı fiyata almaya devam ettiğini “Bir ay önce de diyelim ki paketini 75 TL’ye alıyordum 100 TL’ye satıyordum yine 75 TL’ye alıyorum, 100 TL’ye satıyorum ama ürünü bulamıyorum şu anda” sözleriyle açıklıyor. Vatandaşların ihtiyaçlarından fazla maske almasından kaynaklı aşırı bir talep olduğunu söyleyen Buğdaycı, aynı “abartma”nın el dezenfektanlarında da yaşandığını belirtti. Vatandaşın bir adet değil bir paket maske aldığını belirten Buğdaycı, “İnsanlar geliyor bir paket alıyor, içerisinde 50 tane var. Soruyorum, ne yapacaksın 50 taneyi? Her gün bir tane değiştirsen bir ay sonra yaz gelecek, zaten virüs kalmaz. Grip mevsimi geçiyor” cümleleriyle tepki gösteriyor. Virüsten korunmanın hijyenle alakalı olduğunu hatırlatan Buğdaycı, virüsten korunmak için kimi önerilerde de bulunuyor:

“Dışarda bir yerle temas ettikten sonra elinizi yıkayacaksınız. 2-3 saatte bir sıcak sıvı tüketeceksiniz. Çay, kahve, sıcak su olabilir. Virüsle temas ettiğiniz an boğazınıza ve burnunuza yapışır. 2-3 saat içerisinde onu dışarı çıkarmazsanız orada üremeye başlar.”

Son bir aydır maske bulmakta zorlanan kanser hastaları olduğunu söylediğimizde Buğdaycı, “böyle bir durumun söz konusu olmadığını ve eczacı olarak bu durumdaki insanlara temin edebilecek durumda olduklarını” aktarıyor ve “Yeteri kadar maskemiz var, bu konuda herhangi bir sıkıntı yaşanmaz” diyor

Ağustos 2019’da 11,70 TL’ye satılan maske, şu an 106,70 TL’ye satılıyor

Maskeler internette fahiş fiyatlarla satılıyor

Eczanelerde 1 TL’ye satılan kağıt maskeler bazı internet sitelerinde 15 TL’den satılıyor. Birçoğunun “tükenmek üzere” olduğu maskelerin satışında özellikle virüsün Türkiye’nin komşularında görülmesiyle birlikte büyük bir artış yaşandı. Ağustos 2019’de 11,70 TL’ye satılan maskenin şu anki fiyatının 106,70 TL olduğu görülüyor. Bir başka maske de 3 Şubat’ta 54,00 TL’ye alınabilirken şu anda aynı maske için 290,99 TL isteniyor. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, 27 Şubat’ta katıldığı CNN Türk yayınında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı alınan önlemlere ilişkin soruları yanıtladı ve maskelerde artan fiyatlara yönelik şikayetleri değerlendirmeye aldıklarını söyledi. “Bugüne kadar Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan, Fethiye Devlet Hastanesinden ve internet üzerinden satışlarla ilgili şikayet aldık. Bize toplam 8 firmayla ilgili şikayet geldi” diyen Bakan, şikayetleri Reklam Kurulu’nun 3 Mart’ta yapılacak toplantıda değerlendireceğini söyleyerek bu eylemin 104 bin liraya kadar cezası olduğunu belirtti.

3 Şubat’ta bir internet sitesinden 54,00 TL’ye satın alınan maskenin şu anki fiyatı 290,99 TL.