Şahinkaya’dan yerel seçimlere doğru “megalopolis” uyarısı

UMAG Toplantı Salonu’nda Güz Konferansları kapsamında yapılacak olan on etkinlikten ikincisi dün “Yerel Seçimlere Doğru; Sektörler, Kentler ve Anadolu’ya Yeniden Yerleşmek” başlığıyla yapıldı. Konuşmasına yerel seçimlere giderken belediye adaylarında sıklıkla gözlemlediği etkinlikleri anlatarak başlayan Dr. Serdar Şahinkaya, “Daha güzel bir ülke düşlenmeli, yerel seçimlerde adaylarda bu hassasiyet yok. Çoğu zaman aday olduğu bölgeye dair bile tasavvurları yok” dedi.

Şahinkaya, paneli iktisadi teşebbüslerin illere, bölgelere dağılımı konusu ekseninde yürüttü. Sunumu boyunca en geç 2016 yılına ait verileri kullandığını açıklayan Şahinkaya, sebep olarak bu yıldan sonra TÜİK tarafından yayınlanan geriye dönük verilerin yeterli olmamasını gösterdi. Şahinkaya, sunumu boyunca coğrafya öğrenimin bir ihtiyaç olduğunun altını çizdi.

“Üretmek için ithalata mahkum bir yapı”

İktisadi coğrafyanın tüm akademi için bir ihtiyaç olduğunu belirten Şahinkaya, kendisinin öğrenci olduğu yıllarda her fakültede verilen bu derslerin getirdiği kazanımdan bahsetti. Milli gelirin üretici kolları olan sanayi ve tarımının paylarındaki düşüsün sebeplerini irdelemek gerektiğini savunan Şahinkaya, iki kalemin 2015 oranlarını paylaşt ve tarımsal üretimin payı yüzde yedi dolaylarındayken sanayinin payının yüzde 19 civarında olduğunu ve hizmet sektörünün gelirdeki payının dominant olduğunu kaydetti. Kritik olarak adlandırdığı bir diğer nokta olarak imalat sanayindeki ithalat alışkanlığını işaret eden Şahinkaya, “Üretmek için ithalata mahkum bir yapının” oluştuğunu dile getirdi.

İmalat dünyasının gebe kalışının doğurdu sonuçlar üzerine giden Şahinkaya, oranın giderek düştüğü açıklanan cari açığın, imalatı bu kadar dışa bağımlı olan sistemler için iç açıcı bir gösterge olmadığını vurguladı. Ardından Cumhuriyet tarihi boyunca elde edilen büyüme oranları verilerini açıkladı. Cumhuriyetin ilk çeyrek asrı boyunca kaydedilen büyüme oranın AKP iktidarı dönemiyle kıyaslayan Şahinkaya, şu yorumlarda bulundu: “İlk 25 yılda görülen büyüme oranı yüzde 7,8 iken ve genel ortalama 4,9’da kalmışken IMF ve AKP döneminde bu oran 3,8 olarak kayıtlara geçmiş. Evrensel bir norm olarak kabul edilen büyüme oranlarına baktığımızda karma ekonomiyle, devletçilikle yönetilen ilk yıllarda elde edilen başarıyı görüyorsunuz.”

“Bir de deprem geldiğinde ne olacak bilmiyorum”

Şahinkaya, kullandığı 2015-2016 verilerine göre Dünya’nın en kalabalık şehrinin İstanbul olduğunu aktardı. Bu nüfus fazlasıyla artık baş edilemeyeceğini vurgulayan Şahinkaya, “İstanbul artık bir megalopolistir. Bir yandan şehrin gecekonduları, bir yandan ne olduğu belirsiz yapılar. Megalopolis gerçeği işte bu” ifadelerini dile getirdi. Ekonomik faaliyetlerin bölgelere göre dağılımındaki oranları katılımcılarla paylaşan Şahinkaya, çalışanların yüzde 30’unun, maaşların yüzde 17’sinin, cironun yüzde 37’sinin ve bunun üzerine bir de yatırımların yüzde 12’sinin İstanbul’da kaldığını açıkladı. Bunun yanında verilen banka kredilerinde de büyük payı alan İstanbul’un Türkiye için karşı konulamayacak zararlar doğurduğunu ifade eden Şahinkaya, 2016 yılında İstanbul’a kredilerin yüzde 43,6’sının; Ankara’ya ise yüzde 12,4’ünün verildiğini belirtti ve ekledi: “Bir de üzerine deprem geldiğinde ne olacak bilmiyorum.” Mega projelerle ve plansız yatırımlarla zaten nüfusu kaldıramayan İstanbul’un iyice dönülemez bir noktaya gittiğini belirten Şahinkaya, “İstanbul’u tasfiye etmek gerekirken merkezi yönetimin eylemleri oradaki ölü kalabalığı arttırmak yönünde” ifadelerini kullandı.

Panel dinleyicilerin katkıları ve sorularının ardından son buldu.