Kağıt işçilerinin yaşam mücadelesi

Sınırlı kaynaklar ve sınırsız ihtiyaçlarla yaşamını sürdürmeye çalışan insanlığın geleceğe giriş bileti sayılabilecek bir konu, geri dönüşüm. Geri dönüşümün ekranlardaki parlak görüntüsünün arkasında yüksek çöp tepeleri, mağdur insanlar, aileden uzak babalar ve bunu anlamakta oldukça dirençli iktidarlar var.

Kağıt işçileriyle tam da yaşadıkları yerde, Ankara-İskitler eski sanayi bölgesinde, yaşam mücadelerini konuştuk. Katık dergisi yetkilileri, belediyeler ve kağıt işçileri mücadeleye gönüllü destek veriyor.

“Sokak taştan ibaret değil. Katık sokağın ta kendisi”

Katık Dergisi, kağıt işçilerinin dergisi, Genel Yayın Yönetmeni Ali Mendillioğlu konuşması sırasında sık sık örgütlü mücadeleyi vurguladı. Mücadeleye önce kağıtçıların aralarına katılıp, kendisini onlara kabul ettirme çabasıyla giriştiğini anlattı. Bu işi asla kâr amacıyla yapmadıklarını belirten, aynı zaman da gönüllü kağıtçılardan ve Katık Dergisi yetkililerinden biri olan Dinçer Mendillioğlu “Kazandığımızın çoğunu kağıtçılara dağıtıyoruz. Sokaklarda yaşayan bu insanlar yeni bir tür değil. Önce onların da insan olduğunu kabul etmek gerek. Bizim amacımız onlara yardım etmek değil. Çünkü biz de onlardanız. O insanların süslü cümleler kurabilen halleriyiz.” şeklinde konuştu. Kağıtçıların sokaktan bile kovulduklarını anlatan Dinçer sözlerini şöyle sürdürdü: “Sokaklar taştan ibaret düşünülmemeli. Katık sokağın kendisidir. Barınacak yeri olmayan bu insanları sokaklardan bile kovuyorlar. Sokak sadece sokak değildir. Katık dergisi olarak biz bu konuyu asla istismar malzemesi yapmayacağız.”

“Her şey çocuklar için”

Kağıt işçilerinin çocukları birçok ‘büyükşehir’ çocuğundan daha başarılı. Yaz tatillerinde çalışıp yaşam mücadelesinde aktif rol oynayan çocuklar aynı zamanda dershaneye gitmeden, özel hocasız hazırlandıkları sınavlarda en yüksek puanları alarak Anadolu ve Fen liselerini kazanıyorlar. Sekiz çocuk sahibi olan 45 yaşındaki kağıt işçisi Mehmet Ali Ay “yaşadığımız, ekmek yediğimiz bu yerleri yıkmak istiyorlar. Zaten güvencesi olmayan bir işte çalışıyoruz. Gözlerini şimdi de ekmeğimize diktiler” dedi.

“Onurumuzla yaşamak suç mu?”

Onurla yaşamak suç mu diyerek isyan eden bir başka kağıt işçisi “Çocukları okutmak için ekmek peşindeyiz. Urfa’da iş yok. Yazları çocuklar da çalışıyor. Sokaklar tehlikeli; tinercisi, trafik canavarı, iyisi de var, kötüsü de var” diye konuştu.
Kenan Kızıltepe’nin altı çocuğu var. Eski kafanın artık söz sahibi olmadığını belirten kağıt işçisi Kızıltepe, çocuklarının okuyacağını, artık zorla evlendirme olmadığını, töre cinayetlerinin de bittiğini söylüyor. Günlük çalışma saatlerinin 7 ila 13 arasında değiştiğini belirten işçiler zenginlere isyan etti. “Zenginler varlıklarını katlarken garip iyice fakirleşiyor” diyen işçiler sözlerine “Garibana iş yok, Urfa’da bize ekmek yok” şeklinde devam ettiler.

Kağıtlar çöpten toplanıyor, kağıt işçilerinin yaşadığı yer olan İskitler’de ayıklanıp, İvedik’te kilo ile fabrikalara satılıyor. Günlük kazançlarının bazen 10 TL bazen 30 TL olduğunu söyleyen işçiler ne olursa olsun çocuklarının okuyacağını vurguluyorlar.

“Kayıt dışı insanlar, kağıtçılar”

Büyükşehir Belediyesi Basın Merkezinden ismini vermek istemeyen yetkili, kağıt toplayıcılarıyla ilgili bir projeleri olmadığını söyledi. “Onlar unuttuğumuz, kayıtdışı, kimliksiz insanlar. Hayatlarını böyle kazanıyorlar. Kurtuluş’ta ‘Ankara Sokaklarında Çalışan Çocuklar’ adlı bir merkezimiz var. Orada çocukları kayıt altına alıyoruz. Onlara giysi, kırtasiye ve yemek yardımı yapıyoruz’’ diyen yetkili Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin konuyla ilgili olan tek çalışmasını anlattı.

“Kağıt toplanması mantıklı mı?”

Kağıt işçileri, Büyükşehir Belediyesi de dahil olmak üzere hiçbir belediyenin kendilerine yardımcı olmadığından hatta arabalarını ellerinden alıp onları zor durumda bıraktıklarından yakınıyor. İskitler bölgesinden sorumlu Altındağ Belediyesi Zabıta Müdürü Şaban Güldoğan ise iddialara karşı çıkıyor. Atık toplama konusunda hazırlanmış belli yönetmeliklere uyulduğu takdirde kağıtçılarla sorun yaşamadıklarını söyledi. “Geri dönüşüme katkı sağladıkları doğru. Yasak olan, bölgede oluşan çöp tepeleri’’ diye konuşan Güldoğan, araba almanın söz konusu olmadığını sadece para cezası kestiklerini, başka belediyelerin ne yaptığını bilmediğini sözlerine ekledi.

Konuyla ilgili görüşlerine başvurulan Altındağ Belediye Başkan Yardımcılarından Durmuş Ali Kılıç “Siz bir gazeteci olarak, kağıt toplanmasını normal mi karşılıyorsunuz?” diyerek konunun vahametini gözler önüne serdi.