140 karakterle bağımsız habercilik

Çoğu üniversite öğrencisi olan yaklaşık 20 kişi tarafından 140Journos isimli bir ekip kuruldu. İsimlerinde yer alan 140, Twitter’ın 140 karakter sınırını, Journos ise İngiliz argosundaki gazeteciler kelimesini tanımlamaktadır. Onların ismini ilk Hrant Dink yürüyüşü sırasında duyduk. Bunun yanı sıra Oda TV, KCK davaları gibi birçok olayla ilgili bilgiler ana akım medyadan daha önce yine bu ekip tarafından paylaşılmıştı.

Çalışma prensipleri aslında çok basit. Ana akım medyada fazlaca yer bulmayan etkinlikleri 140journos takipçileri ekibe bildiriyor. Görev dağılımı yapıldıktan sonra gönüllü muhabirler organize bir şekilde etkinliklerde yer alıyorlar. Twitter üzerinden kimi muhabir haberi paylaşırken kimisi de fotoğrafları çekiyor, röportajı gerçekleştiriyor. Bu sayede onları takip eden kullanıcılar da haberlere en hızlı şekilde ulaşmakta.

“İnternet erişimi olan bir telefonla özgür habercilik yapıyoruz”

Ekibin kurulmasında büyük payı olan Cem Aydoğdu şunları söyledi: “İnternet ve diğer dijital teknolojilerin etkisiyle yalnızca içerik üreticilerinin niteliği değil, haber toplama alışkanlıkları da farklılaşmaya başladı. Bugün geldiğimiz noktada, medya kuruluşlarının içerik üretimindeki payı gerek geleneksel medyada, gerekse bireysel içerik üreticilerinin ana aktörler olduğu sosyal medyada hızla düşmekte. İnternet erişimi olan bir telefon haricinde hiçbir yatırım gerektirmeden tarafsız ve hızlı haberler sunan bu yeni yayıncılık mecrası, 140journos ekibinin çıkış noktası olmuştur.”

Tarafsız bir oluşum

140journos hareketini herkes belirli bir kurumdan beslenen bir oluşum olarak görüyor. Ancak 140journos, Yaratıcı Fikirler Enstitüsü’nün bir “yurttaş gazeteciliği” projesi ve bağımsız. Cem Aydoğdu, “Haberciliğin tarafsız ve korkusuzca kamuoyuyla paylaşılabilmesi adına da daima öyle kalması için çalışıyoruz” şeklinde konuştu.

Yurttaş gazeteciliğinin örgütlü pratiği; 140Journos

Buna benzer projeleri yurt dışında yapan birçok oluşum olmasına rağmen Türkiye’de yeni yeni gelişiyor. Aydoğan, “Yurttaş gazeteciliği kavramı uzun zamandır biliniyordu ve bu işi ferdi olarak sosyal medya üzerinden yapanlar vardı. Hatta bazı üniversitelerde yurttaş gazeteciliği sertifika programları uygulanmakta. Bizim 140journos olarak çıkış noktamız ise yurttaş gazeteciliğinin örgütlü olarak ilk pratiğe dökülmüş hali olmamızdı ve insanların bu haberlere tek merkezden tarafsız bir bakışla ulaşabilmesini sağladık. Bu bağlamda yaptığımız iş yurttaş gazeteciliğinin Türkiye’deki ilk örgütlü pratiğidir” dedi.

Geleneksel medya çöktü

İnsanı odak noktasına almayan geleneksel medyanın kendi çöküşünü ilan ettiğini düşünen Cem Aydoğdu, “Uludere Olayı ve akabinde ana akım medyada görülen filtrelemelerle bu görüşümüz perçinlendi. Herkesin eşit söz hakkı ve varlığa sahip olduğu ve hatta Marx’ın proletarya enternasyonalizminin bir temsili sayılabilecek olan “dijital dünya yurttaşlığı” sayesinde sosyal medya dünyada yeni bir güç. Dolayısıyla yeni medya, alternatif olmaktan öte karşı bir hareket olmalı” diye konuştu.

“Anonim bir haber ajansı oluşturuyoruz”

140Journos yeni projeler üzerine çalışmaya devam ediyor. Eylül ayında yürürlüğe girecek “Vatandaş haberciliği uygulamasıyla” artık tüm mobil cihazlarda kullanılabilir hale gelecek. Ücretsiz olması planlana bu uygulamayla herkes cebinde veya bilgisayarında bir haber ajansı taşıyor olacak. Aydoğdu, “Uygulama, canlı haber paylaşmaya, röportajlar yapmaya, haber fotoğrafları paylaşmaya, internet üzerinden canlı yayın yapmaya olanak sağlayacak. Ve böylelikle tüm Türkiye’ye yayılmasını planladığımız bu uygulamayla insanların kendi haberlerini kendilerinin yapmalarını sağlayarak ana akım medyaya gerçek bir karşıt oluşturacak. Uygulamada kimlik paylaşımı konusunda tercihi vatandaşlara bırakarak belli hukuki yaptırımlardan endişe duymadan daha korkusuzca ve özgürce haber yapabilmelerine olanak sağlamış olacağız. Bu sayede bu hareket anonimleşerek halka ait bir haber ajansı haline gelecek” diyerek sözlerini noktaladı.