Türkiye’de popüler bilim haberciliğinin güncel durumu tartışıldı

Avrupa Bilim ve Eğlence Günü etkinlikleri kapsamında “Türkiye’de Popüler Bilim Haberciliğinin Güncel Durumu” başlıklı panel düzenlendi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Çiler Dursun’un başkanlığındaki panelde TÜBİTAK Bilim ve Çocuk Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Alp Akoğlu, Bilim ve Ütopya Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Emrah Maraşo, Açık Bilim ve Yalansavar dergilerinin yazarı Bahadır Ürkmez konuşmacı olarak katıldı. Ankara Üniversitesi Çocuk Bilim Merkezi Koordinatörlüğü ile Ankara Büyükşehir Belediyesinin düzenlediği etkinlik, dün 18.00 – 19.30 saatleri arasında Ankara Üniversitesi Tandoğan Yerleşkesindeki Mavi Salon’da, Prof. Dr. Çiler Dursun’un açılış konuşmasıyla başladı.

Fotoğraf: Seyfettin Ersöz

Dursun: “Kara delikleri konuşmak için ilahiyatçıyı ve fizikçiyi yan yana getiremezsiniz”

Prof. Dr. Çiler Dursun (Fotoğraf: Seyfettin Ersöz)

Bilim ve teknoloji haberciliğinin halka yansımasının boyutuna dikkat çeken Prof. Dr. Çiler Dursun, Türkiye’deki bilim haberlerinin verilişinde bilimsel bilgi ile dogmatik bilginin yarıştırıldığını söyledi. Dursun, konuşmasını şöyle tamamladı: “Özellikle medya içinde bu iki bilgiyi yan yana veriyorsanız ülkenize ve halkınıza iyilik yapmış olmazsınız. Kara delikleri konuşmak için ilahiyatçıyı ve fizikçiyi yan yana getiremezsiniz. Bunu dünyanın başka yerinde göremezsiniz ama bu ülkede görülüyor. Bilim haberciliğini konuşuyorsak buradaki siyasi ve ideolojik noktaları hep akılda tutmak gerekiyor.”

Akoğlu: “Bilim muhabiri, haberini yazarken dikkatli olmalı”

Alp Akoğlu (Fotoğraf: Seyfettin Ersöz)

Açılış konuşmasının ardından sözü alan Alp Akoğlu, bilim haberciliği hakkındaki sunumunda, bilim iletişimi, bilim muhabirinin görevleri, haber kaynakları gibi konulara dair açıklama yaptı. Bilim muhabirinin diğer branşlardaki muhabirlerden daha dikkatli olması gerektiğini vurgulan Akoğlu, “Bilim haberi yapıyorsunuz. Haber sonrasında ‘Hatalı yazmışım, özür dilerim’ deme lüksünüz yok” dedi. Akoğlu, bilim yazılarının kitleye göre hazırlandığını kaydederek, çocuklara yönelik metinlerin  dikkatli hazırlandığını dile getirdi. Bilim haberciliğinde sahte kaynakların varlığından da bahseden Akoğlu, muhabirin, uzman kişilere başvurması gerektiğini vurguladı.

Maraşo: “Bilime yönelik saldırılar devam ediyor”

Emrah Maraşo (Fotoğraf: Seyfettin Ersöz)

Emrah Maraşo, Bilim ve Ütopya Dergisini, “popüler bilim dergisi olmaktan öte bilimin ve aydınlanma düşüncesinin geniş kitlelere buluşturan bir mecra” olarak tanımladı. Türkiye’de “ulusal bilim gündemi” yaratmayı amaçladıklarını kaydeden Maraşo, Bilim ve Ütopya’da Türk bilim insanlarının makalelerine daha çok yer vermeye çalıştıklarını söyledi. “Cumhuriyet Devrimi’nin oluşturduğu bilim ve aydınlanmacı ışığın temelinden gidiyoruz ve bu çıtayı daha da yükselteceğiz” diyen Maraşo, konuşmasını şöyle tamamladı: “Bilime yönelik saldırılar devam ediyor. Ege Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rennan Pekünlü hocamız bugün yine 2 yıl 1 ay hapis cezasına çarptırıldı. Ege Üniversitesinde türbanlı öğrencilere yönelik bir tutanak tuttuğu gerekçesiyle yargılanmıştı, bu kumpas ortaya çıkarıldı… Ancak kumpas devam ediyor. Bu etkinlik kapsamıyla da hocamızı selamlıyor ve aydınlanma mücadelemizin devam edeceğini vurguluyorum.”

Ürkmez: “Bilim haberlerini günlük gazetelerden almayın”

Bahadır Ürkmez (Fotoğraf: Seyfettin Ersöz)

Son konuşmacı olan Bahadır Ürkmez, “Popüler Bilim Haberciliği ve Eleştirel Düşünce” başlıklı sunum yaptı. Türkiye’de medyanın bilim habercilerinden çok teknoloji haberlerine yer verdiğini belirten Ürkmez, günlük gazetelerde “bilim köşesi” olmadığını ve bilimsel bilginin yanlış verildiğini dile getirdi. Ürkmez, “Bilim haberlerini günlük gazetelerden almaya çalışmak faydasızdır, hatta zararlıdır” diyerek, “akrofonoloji” gibi uydurma ve sahte bilim dallarının türediğini ifade etti. Bilim haberlerinin okuyucular tarafından eleştirel süzgeçten geçirilmesi gerektiğini söyleyen Ürkmez, konuşmasını şöyle noktaladı: “Bilimsel haberleri sorgulayın, soru sormaktan asla vazgeçmeyin. Bilimsel bilginin kanıtları ışığında, haberi değerlendirin.”

Konuşmaların ardından Prof. Dr. Çiler Dursun, Prof. Dr. Sema Yıldırım Becerikli ve Doç. Dr. Bahtiyar Yücel Dursun’la hazırladığı Bilim Teknoloji ve Yenilik Haberciliği Kılavuzu’nu dinleyicilere sundu.

Panel, soru – cevap bölümünün arından son buldu.