İnternete sansür yasalaştı

Meclis’e 2 Şubat’ta sunulan torba yasanın, 22 Mart Çarşamba günü TBMM’de kabul edilmesiyle RTÜK’ün internet denetimi yetkisi yasalaştırıldı.

Kamuoyunda “kedicikler” olarak anılan kadınlar ile yaptığı programlarla tanınan Adnan Oktar’ı denetleme gerekçesiyle gündeme gelen yasa tasarısı, geniş çaplı internet sansürlerinin yolunu sonunda açtı.

Televizyon ve radyolardaki ağır denetimler nedeniyle internete yönelen yayıncı ve izleyicilerin bir alternatifi daha ellerinden alınmış oldu.  Gazete ve televizyonların neredeyse hepsinin Demirören’in tekeline geçtiği gün, yalnızca internet ortamında rahat nefes alabilen yayınların da sesi kısıldı.

Vergi kanunları ile bazı kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması hakkındaki torba kanun tasarısında yer alan söz konusu 73’üncü madde, son anda yapılan önerge değişikliğiyle kabul edildi. Değişikliğe göre, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu internet yayınlarını engelleyebilecek. İçeriği sakıncalı bulunan sitenin tümünün erişiminin engellenmesi yerine yalnızca ilgili kısım çıkarılacak.

Ne olacak?

Yurtdışından veya yurtiçinden, Türkçe olan veya olmayan, internet ortamında düzenli olarak yapılan tüm sesli ve görüntülü yayınların denetime tabii olmasını öngören tasarı sansüre yol açacağı gerekçesiyle sıkça tartışılmıştı.

Yasaya göre artık internet yayınları için önce yayın lisansı alınacak, lisans almak için yüklü miktarda ücretin yanı sıra, MİT ve Emniyet’in güvenlik soruşturmasından geçmek gerekecek. Lisans ile izin verilmiş internet yayınları, RTÜK tarafından içerik denetimine tabi tutulacak. Denetimden geçemeyen yayının lisansı iptal edilebilecek, içeriklerin ayıklanması veya erişim engelleme kararı alınabilecek, alınan kararlar sulh ceza hâkimlikleri kararı ile uygulanacak.

Kimler Denetlenecek?

Radyo ve Televizyon yayınlarına ek olarak RTÜK artık sosyal medya tabanlı internet haber yayınlarını, video haberleri, internet dizilerini, siyasi partilerin internet yayınlarını, Netflix, Blu Tv, Puhu Tv gibi platformların içeriklerini denetleme yetkisine sahip olacak.

Böylece:

Ulusal yayın yapan bütün gazetelerin sahip olduğu internet sitelerindeki video haber sayfaları aynı lisans ve RTÜK denetimine tabi tutulabilecek. Bunun için video haberlerin yine düzenli olarak yapıldığının tespiti yeterli olacak.

Siyasi partilerin faaliyetlerini resmi internet siteleri üzerinden televizyon yayını gibi aktarması lisans ve denetim zorunluluğuna girecek.

Televizyonlar üzerindeki yaptırımlar nedeniyle kanalların internet sitelerinde sansürsüz yayınladıkları diziler RTÜK denetiminde olacak.

Lisans alan internet yayınları, tıpkı televizyon ve radyo kanallarında olduğu gibi RTÜK denetimine girecek.

RTÜK artık hali hazırdaki televizyon kanallarının ağır denetimi nedeniyle tercih edilen Netflix, Blu TV, Puhu TV gibi “IPTV” platformlarını gözleyecek. Yayın ihlaline karar verilmesi durumunda bu platformların ilgili içeriklerine erişim yasaklanacak.

Haberleşme Özgürlüğüne Darbe

Medyanın holdinglerin eline geçtiği ve yalnızca patronların taleplerini dile getirdiği bu dönemde  halkın haber alma yollarına bir kez daha büyük engeller koyuldu.

Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bekir Bozdağ uygulamanın ifade özgürlüğünü kısıtlamak için getirilmediğini savunup suç işleyen kişilere yönelik önlem amacı taşıdığını söylese de RTÜK üyesi İlhan Taşçı, bu kararın sansür uygulaması olduğunu dile getirdi. “İnternet üzerinden iletişim denildiği an YouTube başta olmak üzere tüm sosyal medya ve iletişim mecralarını kapsar nitelikte sansür, erişimi engelleme sonucu yaratacaktır” diyen Taşcı, düzenlemenin bu haliyle yasalaşmasını “Anayasada tanımlanmış iletişim, haberleşme özgürlüğüne de darbe vurur” ifadeleri ile eleştirdi.