Uluğbay: “Kapitülasyonlarla Sevr’in temelleri atılmıştı”

Mülkiyeliler Birliği’nin “Çarşamba Söyleşileri”ne bu hafta, Mesut Yılmaz başkanlığında kurulan 55. Hükumette sırasıyla milli eğitim bakanlığı, ekonomi bakanlığı ve başbakan yardımcılığı yapmış olan Hikmet Uluğbay konuk oldu. Mülkiyeliler Birliğinde dün 18.30’da başlayan söyleşide, Uluğbay “Osmanlıdan Cumhuriyete Petropolitik” başlığında konuştu.

Uluğbay, Osmanlı topraklarında bulunan petrolün küresel ölçekteki önemiyle tarihsel süreçte kazandığı değeri slayt ve tablolar eşliğinde anlattı.

“Musul petrollerinde istenilen kapitülasyonlarla Sevr’in temelleri atılmıştı”

Uluğbay, tarihte devletlerin ekonomik ve askeri güçlerinin gelişimiyle petrol kullanımının paralel olduğunu, devlet politikalarının bu doğrultuda şekillendiğini belirtti. Bugün petrol çıkarılan pek çok arazinin geçmişte Osmanlı sınırları içinde olduğunu dile getiren Uluğbay, 19. yy’da Osmanlı topraklarının incelenmesi için İngiltere ve Fransa’nın çalışmalar yürüttüğünü de söyledi.

Konuşmasına Osmanlı’nın dış borçlarının arttığı dönemde verilen kapitülasyonlarla devam eden Uluğbay, Musul petrolleri için istenilen kapitülasyonların Sevr’in temelini attığını belirtti. Musul petrollerinin Lozan Konferansında da masaya yatırıldığını hatırlatan Uluğbay, yanlış bilindiğini söylediği bir konuya şöyle açıklık getirdi: “Musul petrolleri Irak’a bırakıldığında petrol Irak tarafından kullanıldığı sürece düzenli bir şekilde ödeme almalıydık. Yaptığım araştırmalarda gördüm ki 29,5 milyon sterlinlik alacağımızın yalnızca 3,5 milyonunu almışız.”

“Paylaşım kavgası taşeronlar vasıtasıyla yürütülüyor”

Söyleşinin ardından soruları yanıtlayan Uluğbay, bir zamanlar Osmanlı sınırları içinde olan petrol bölgelerinin paylaşılmaya devam edildiğini söyledi. Günümüzde petrol kavgasının taşeronlar vasıtasıyla aynı coğrafyada sürmeye devam ettiğini belirten Uluğbay, şöyle konuştu: “Saddam Hüseyin Kuveyt’i işgal etti, İran- Irak savaşı oldu, Amerika Irak’ı işgal etti, Irak’ı hizaya getiremediler ve süreç devam ediyor.”

Hikmet Uluğbay kimdir?

Hikmet Uluğbay, 1961 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesini bitirdi. University of Southern California’dan Master derecesi aldı. Maliye Bakanlığı Tokyo Büyükelçiliği ve NATO Nezdinde Daimi Temsilciliği’nde Maliye ve Ekonomi Müşavirliği, OECD Nezdinde Daimi Temsilci Yardımcılığı, Washington Büyükelçiliği Ekonomi ve Ticaret Baş müşavirliği, Hazine Genel Müdürlüğü, Bilkent Üniversitesi Öğretim Görevliliği, XX. ve XXI. Dönem Ankara Milletvekilliği ile Milli Eğitim Bakanlığı, Başbakan Yardımcılığı ve Devlet Bakanlığı yaptı.