Gazetecilik örgütlerinden 10 Ocak’ta ortak ses: “Bugün de gazeteciler dayanışma ile haklarını alabilecek güçtedir”

Gazetecilik meslek örgütleri, 10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü’nde dayanışma ve mücadele vurgulu bir basın açıklaması yaptı.

Mülkiyeliler Birliği’nde yapılan basın toplantısına meslek örgütü temsilcileri ve gazetecilerin yanı sıra CHP Ankara Milletvekili Okan Konuralp ve İYİ Parti Genel Başkan Yardımcısı Selcan Taşçı katıldı. Gazetecilik meslek örgütlerinin ortak açıklamasına, “Artık 10 Ocak’ları “güvencesizlik”, “engelleme”, “sansür, “otosansür”, “gözaltı”, “tutuklama”, “yoksulluk” gibi kavramlarla değil mücadelemizle elde edeceğimiz haklarımız ve özgürlüklerle kutlayacağımıza inancımız tamdır” denildi.

“Basın meslek örgütleri olarak dayanışmayı artırarak basın ve ifade özgürlüğü için mücadelemizi her alanda büyütmenin zamanıdır”

Toplam 14 meslek örgütünün imzasını taşıyan metni ÇGD Genel Başkanı Kıvanç El okudu. Zor şartlara karşı gazeteciliğin ayakta olduğunu vurgulayan El, 10 Ocak’ın bundan sonra dayanışma günü yerine bayram olarak kutlanması için dayanışmanın artarak mücadelenin her alanda büyümesi gerektiğini söyledi.

El, Basın İş Kanunun kabulünün yıl dönümünde çalışma şartlarıyla ilgili meslek örgütlerinin taleplerini şöyle sıraladı:

“Çalışma koşullarımız güvenceye alınmalıdır, işsizlik baskısı sona ermelidir. Yıpranma hakkımız yeniden düzenlenmelidir. Mesleki gerekçeyle haklı fesih hakkımız uygulanmalı, istifa haline kıdem tazminatımız güvenceye alınmalıdır. Basın İş Kanunu’nun genel iş kanunu ile birleştirilmesi hazırlığından vazgeçilmelidir. Aylık ücretimizin peşin ödenmesi sağlanmalı, yasal güvence sağlandığı takdirde haftalık çalışma süresi 40 saat olmalıdır. Ödenmeyen fazla mesailerimize ek faiz kuralı uygulanabilir hale getirilmelidir. Kadın gazetecilerin çalıştırılması teşvik edilmeli, hamilelik ve doğum nedeniyle işten çıkarmalar yasaklanmalıdır. Doğum sonrası ücretli izin ve emzirme dönemi SGK prim desteği taleplerimiz yasal düzenlemeyle güvence altına alınmalıdır. Başta foto muhabirlerinin ekipman satın almalarında üç yıl süreyle vergi muafiyeti sağlanmalıdır. Serbest ve dijital mecralarda yayın yapan gazetecilerin de sendikalı olabilmesi için yasal düzenleme yapılmalıdır. Serbest çalışan meslektaşlarımızın basın kartı alabilmesi ve basın kartına bağlanan özlük haklarından yararlanmaları sağlanmalıdır. Sendikal örgütlenmenin önündeki engel haline gelen işyeri/ işletme tartışmasının ortadan kaldırılması için birden fazla işyeri olan şirketler tek işletme olarak kabul edilmeli ve örgütlenme barajı yüzde 40 olarak uygulanmalıdır.”

Meslek örgütlerinin geçtiğimiz aylarda kamuoyuyla paylaştığı Gazetecilik Hak ve Özgürlükler Deklarasyonu’na değinen El, “Bu deklarasyonla dile getirdiğimiz taleplerimiz nettir. Sendikasız, güvencesiz bir şekilde; yoksulluk hatta açlık sınırının da altında ücretlere ve çalışma saatleri belirsiz şekilde çalışan yüzlerce gazeteci için bugün yeni bir 10 Ocak olmalıdır” dedi.

Meslek örgütleri, ortak açıklamanın okunmasının ardından cezaevinde bulunan gazetecilere dayanışma için mektup gönderdi.

Açıklamada imzası bulunan meslek örgütleri şunlar:

Avrupa Gazeteciler Birliği Türkiye Temsilciliği, Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği, Diplomasi Muhabirleri Derneği, DİSK Basın-İş, Dicle Fırat Gazeteciler Derneği, Ekonomi Muhabirleri Derneği, Gazeteciler Cemiyeti, Güneydoğu Gazeteciler Cemiyeti, Haber-Sen, İzmir Gazeteciler Cemiyeti, Parlamento Muhabirleri Derneği, Türkiye Foto Muhabirleri Derneği ve Türkiye Gazeteciler Sendikası.

10 Ocak 1961 – 9 Patron Olayı

Gazetecilerin özlük haklarını güvence altına alan 212 sayılı Fikir İşçileri Kanunu 10 Ocak 1961 tarihinde yürürlüğe girdi. 212 sayılı yasa ile kendilerine yüklenen sorumlulukları kabul etmek istemeyen 9 gazetenin patronu (Akşam, Cumhuriyet, Dünya, Hürriyet, Milliyet, Tercüman, Vatan, Yeni İstanbul ve Yeni Sabah gazeteleri) 212 sayılı yasanın ve Basın İlan Kurumu’nun oluşmasına ilişkin 195 sayılı yasanın mesleki sakıncalar doğuracağını iddia eden bir ortak bildiriye imza atarak gazetelerini 3 gün kapadıklarını duyurdular.

İstanbul Gazeteciler Sendikası (Günümüzde TGS) başta olmak üzere meslek örgütleri İstanbul’da ve Ankara’da eylemler düzenledi. Gazeteciler ve matbaa çalışanları örgütlenerek, halkı gazetesiz bırakmamak adına boykot boyunca “Basın” adlı bir gazete yayımladılar. Basın gazetesi, 11 Ocak günü ” Daima Halkın Hizmetindeyiz” manşetiyle yayına başladı ve 12 ve 13 Ocak günleri yayımına devam etti.

9 Patron Olayı, Çalışan Gazeteciler Bayramı olarak kutlanmaya başladı. 1971 yılındaki askeri muhtıradan sonra gazetecilerin bazı haklarının geri alınması üzerine kutlama gününün adı, “10 Ocak Çalışan Gazeteciler Günü” olarak değiştirildi.

11 Ocak 1961 tarihli sayı.