Bulaşma katsayısı koronavirüs tedbirleriyle doğrudan ilişkili

Koronavirüsünün bulaşma katsayısını ifade eden R0 değeri, bir kişinin virüsü kaç kişiye bulaştıracağını ifade ediyor. Bu değer Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından dünya genelinde 2 ile 2,5 arasında açıklanmıştı. Daha sonraki araştırmalarda ve virüsün mutasyona uğramasıyla birlikte bulaşma hızın 4 ile 4,5 kadar çıkabildiği ve virüsün, Sars ve diğer koronavirüslerinden iki kat daha hızlı bir şekilde yayıldığı açıklandı. Dünya genelinde en yüksek R0 değeri ise 6,49 olarak DSÖ tarafından bildirildi.

R0 bulaşma katsayısının 1’in altına düşmesi virüsün bulaşma hızının azalmasına işaret ediyor. R0 değerinin 1’den küçük olması, her seferinde virüs bulaşan kişi sayısının da düşeceği anlamına geldiği için bir süre sonra virüsün yayılmasının da duracağı şeklinde kabul ediliyor. Bu nedenle ülkeler bulaşma katsayısını 1’in altına indirmeye çalışarak normalleşme adımları atmaya başlıyor.

Bulaşma hızını düşürdüler

Koronavirüs vakalarının en çok görüldüğü ülkelerden biri olan İtalya, 21 Şubatta ilk vakaların görüldüğü Lombardy bölgesi karantinaya alınmıştı. Vakaların hızla artması ve ölü sayısının beş yüzleri görmesiyle beraber 9 Martta ülke genelinde karantina ilan edilmişti. Salgının başlangıcında bulaşma hızının (R0) 3,1’e kadar çıktığı, karantina uygulamalarından sonra Mart ayında bu oranın 0,98 ve mayıs ayına gelindiğinde bu oranın 0,8’e düştüğü kaydedildi. Vaka sayısının düşmesi ve salgının bulaşma hızının yavaşlamasıyla birlikte İtalya 2 buçuk ay boyunca sürdürdüğü karantinayı 4 Mayıs tarihinde kısmen kaldırarak normalleşme sürecine girdi.

Virüsten çok etkilenen ve Avrupa’da ilk vakaların görüldüğü ülke olan Fransa,  17 Martta başlattığı ve 8 hafta süren, 17 Mayısa kadar uzattığı karantina süresini 11 Mayısta kaldırarak normalleşme adımları attı. Bu süreçte Fransa’nın R0 değeri ile ilgili yapılan araştırmada, bu değerin 3,3’ten 0,5’e düştüğü kaydedildi. Bu araştırma yapıldıktan sonra Fransa’da vaka sayısında tekrar artış yaşandı. Açıklamaya göre bakım evlerindeki hemşirelerin enfeksiyonları bildirmemesi üzerine vaka sayısında tekrar artış yaşandı.

Sağlık Bakanı Koca: “Bulaşma Katsayısı 16’ya kadar çıkmıştı”

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, 13 Mayısta Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından Türkiye’nin R0 değerini 1,56 olarak açıkladı. Koca, R0 değerinin bölgesel olarak değiştiğini belirterek İstanbul’da bir bölgede bulaşma katsayınsın 16’ya kadar çıktığını belirtmişti.  Koca, “Ama il bazında baktığımızda 4,5-5’leri gördüğümüz dönemler oldu. Şu an Türkiye’nin R0 değerinin 1,56 olduğunu söyleyebilirim” demişti.

Bu açıklamalardan sonra uzmanlardan normalleşme sürecinin tekrar düşünülmesi ve dikkatli olunmasına dair açıklamalar geldi. Türkiye’de bu değerin 16’ya çıkarak dünyada bildirilen en yüksek R0 değeri 6,49’u geçmiş olması tedbirlerin erken bırakıldığı yorumlarına neden oldu. R0 değerinin koronavirüs tedbirlerinin gidişatıyla ilgili doğrudan ilişkili olduğu söyleniyor.  Normalleşmeye giden ve restoran, kafe ve eğlence merkezlerini 12 Mayısta açan Almanya’da bulaşma katsayısı normalleşme adımları öncesi 0,6 olarak seyrederken, sonrasında R0 değeri yükselerek 1,18 ulaştı.