Gazetecilere uçsuz bucaksız görev listesi

Dünyanın en kötü meslekleri sıralamasında ilk sırada olan gazeteciliğin, Resmi Gazete’nin 20 Ağustos 2015 tarihinde yayımlanan mükerrer sayısındaki tebliğe göre görev ve sorumlulukları saymakla bitmiyor. Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü (BYEGM) tarafından gazetecilerin görev, bilgi, beceri, tutum ve davranış standartlarının açıklandığı tebliğde, tanımlanan görevler esnasında gazetecinin iş kazası, psikolojik ve fiziksel yıpranmaya maruz kalabileceği belirtilirken bu durumun tamamen ortadan kaldırılması için işveren tarafından gerekli önlemlerin alınması gerektiği söyleniyor. Ancak bu risklerin yaşanmaması için gazetecinin işveren tarafından sağlanan uygun kişisel koruyucu donanımı kullanarak çalışması gerektiği bildirilerek, kendini korumak yine gazeteciye bırakılıyor.

Gazeteciler her işi yapsın

Belirlenen meslek standartlarına göre foto muhabiri, iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin önlemleri alıp fotoğraf ve video çekme faaliyetlerini yürütecek. Fotoğraf ve videoyu bağlı bulunduğu yayın kurumuna göndermek ve haber için gerekli çalışmayı yapmak da foto muhabirinin görevleri arasında yer alıyor. Foto muhabiri mesleki iletişim süreçlerini yönetmek, mesleki gelişime ilişkin çalışmalara katılmakla da sorumlu tutuluyor.

Muhabir ve uzman muhabir için tanımlanan meslek standartlarında ise, “Haber için ön çalışma yapan, elde ettiği bilgi ve belgeleri kontrol eden ve gazetecilik ilkelerine uygun olarak haber yazan, röportaj ve söyleşi yapan, ses ve görüntü kayıtlarını yöneten, uzmanlık gerektiren alanlarda muhabirlik yapan, görsel basın sektöründe haberi yayına aktaran, mesleki iletişim süreçlerini yöneten ve mesleki gelişimine ilişkin faaliyetleri yürüten nitelikli kişidir” ifadeleri yer aldı.

“Gazeteciler psikolojik ve fiziksel olarak yıpranabilir”

Bildiride, gazetecilerin yapacağı haberin niteliğine bağlı olarak hem kapalı hem de açık alanlarda çalışmak zorunda olacağı ve açık alanda çalışırken soğuk, yağmur, kar, sıcak, rüzgâr gibi iklim koşullarından doğrudan etkilenebileceği belirtiliyor. Ayrıca haberin niteliğine göre muhabirin savaş, afet vb. olağanüstü durumların olduğu yerlerde de çalışmak zorunda kalabileceği belirtilen bildiride, tüm bunların stres altında çalışma ile psikolojik ve fiziksel yıpranma risklerini de içerdiği aktarılıyor.

Sivil toplum kuruluşu Basın Amblem Kampanyası’nın (PEC) raporuna göre, 2015 yılının ilk 6 ayında 24 ülkede toplam 71 gazeteci görevleri sırasında hayatını kaybetti. Zor şartlar altında halkın haber alma hakkı için çalışan gazeteciler için, yayımlanan bildiride “Muhabir ve foto muhabirinin iş kazası, meslek hastalığı, yaralanma ve sağlık sorunları risklerinin bertaraf edilmesi için işveren tarafından gerekli önlemlerin alınması gerekir. Bu risklerin tamamen ortadan kaldırılamadığı durumlarda gazeteciler, işveren tarafından sağlanan uygun kişisel koruyucu donanımı kullanarak çalışır” ifadelerinin yetersizliği dikkat çekti.