Sputnik’te grev sürüyor: Haksızlık da çok kararlılık da

TGS bünyesinde örgütlenen Sputnik çalışanları, Şubat ayında yetki sayısına ulaştı ve TGS, Ça-lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na yetki başvurusunda bulunarak toplu sözleşme yetkisini aldı. Sputnik işvereni, “yetki itirazı” yoluna başvurmadı. Mart ayında başlayan toplu görüşmelerde 10 oturum sonunda anlaşmaya varılamadı, işveren Mayıs sonunda görüşme masasından kalktı ve TGS, 24 Temmuz günü grev ilanını İstanbul ve Ankara Büro’nun kapısına astı. Sputnik işvereni, grev ilanının ardından 7 Ağustos’ta “fotoğraftan tespit ettiği” grev ilanına katılan 20’si İstanbul, 4’ü Ankara Büro çalışanı 24 kişinin iş akitlerini, “ekonomik gerekçelerle” ve “alacaklarını ödeyerek” tek taraflı olarak feshetti. TGS, 17 Ağustos’ta grevi başlattı. İstanbul’da Süzer Plaza, Ankara’da Koç Kuleleri önü grev alanı haline geldi. TGS, arabulucu görüşmelerinden de sonuç alınamamasının ardından işe iade davalarını açtı.

Sputnik grevinin öncesi ve grevin seyri
Sputnik Türkiye temel olarak iki alanda faaliyet yürütüyor: Radyo ve ajans (haber portalı). İs-tanbul Büro’da 45, Ankara Büro’da da 11 kişi olmak üzere toplam 56 kişi çalışıyor. Radyo’da “sözleşmeli” programcılar da bulunuyor. Mevzuat açısından “işletme” olan Spuntik’te toplu söz-leşme yetkisi alabilmek için çalışanlarının yüzde 40’ından bir fazlasının bir sendikaya üye olması gerekiyor.

Grevin durdurulması için dava
Sputnik İstanbul İrtibat Bürosu Müdürü Maksim Durnev ve Sputnik Ankara Büro Temcilcisi Elena Kochetkova 17 Ağustos’ta asılan grev kararını aynı gün sökerek “grevin durdurulması” talebiyle TGS aleyhinde dava açtı. Mahkeme, bütün süreci hukuka uygun olan grevin durdurulması talebini reddetti.

Çalışanların talepleri
Sputnik’te ortalama ücretlerin çok düşük olmasına rağmen işveren sendikanın artış önerisine karşı “sıfır zam” önerdiği belirtiliyor. Sputnik çalışanlarının seyyanen artış, ücret artışı, yemek ve yol ödemesi ve ikramiye kalemlerindeki taleplerinin işverene maliyetinin aylık 490 bin TL olduğu ifade edilirken toplam 24 çalışanın grev kararının ardından toplu şekilde işten çıkarılmasını “ekonomik gerekçe” ile açıklayan Sputnik’in İstanbul’da kısa süre önce taşındığı plazadaki büronun aylık kirasının ise 600 bin TL’den düşük olmadığı söyleniyor.

Çeşitli başvurular yapılıyor ama yetkililerden ses yok
TGS bu süreçte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, RTÜK, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Rus Büyükelçiliği nezdinde çeşitli girişimler de bulunuyor. Ayrıca Sputnik’teki işten çıkarmalara ilişkin RTÜK’e birçok şikayet başvurusu da yapıldı. Söz konusu şikayetlerde Anayasa, ILO Sözleşmeleri, başta 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu ve 4857 sayılı İş Kanunu, 5953 sayılı Kanun ve ilgili mevzuat hükümlerinin ihlal edildiği belirtildi. Şimdiye kadar yürütülen görüşme ve yapılan başvurulardan olumlu bir geri dönüş ise alınamadı.

Hukuksuz şekilde yeni işe alımlar yapılıyor
“Ekonomik gerekçelerle” işten çıkarmaların olduğu bir işyerinde kanunen 6 ay süreyle yeni bir işçi alınamazken 11 Eylül’den itibaren Sputnik’te en az 18 yeni sigortalı çalışanın kayıtlara girdiği belirtiliyor.

Durmuş: “Yeni başlıyor”
TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş, 17 Ağustos’ta başlayan grevde yaptığı açıklamada, şunları söyledi:
“Sputnik Türkiye ofislerinin temsilcileri, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 51, 52 ve 53’üncü Maddelerinin yanı sıra Türk Ceza Kanunun 118’inci Maddesini de çiğnemiştir. Sputnik Türkiye temsilci ve yöneticilerine sesleniyoruz: Sakın rahat uyumayın. Bu mücadele daha bitmedi, aksine yeni başlıyor.”
TGS’nin grevine ve açıklamaya Çağdaş Gazeteciler Derneği, Gazeteciler Cemiyeti ve DİSK Basın-İş de destek verdi.

Dayanışma sürüyor, işveren grevi kırmaya çalışıyor
Sputnik grevi devam ederken işveren grevi kırmak ve haber faaliyetlerine devam Radyo Sputnik’te yapılan duyuruda Ceyda Karan, Ali Çağatay, Okan Aslan ve Serhat Ayan’ın yeni yayın döneminde mikrofon başında olacakları belirtildi. Eksen adlı programda yayınlara başlayacağını belirten Karan, “Bu süreçte tıpkı Cumhuriyet gazetesinde olduğu gibi sendikanın (TGS) uyguladığı siyaset ve stratejik tutum hayal kırıklığı yaratmıştır” ifadesiyle sendikayı eleştirdi. X’te paylaştığı gönderiyle grev kırıcı olmakla tepki çeken Ceyda Karan eleştiriler üzerine yazarı olduğu BirGün gazetesinden istifa etti. TGS yazılı açıklamayla haklarında söylenen iddialara yanıt verdi. On beş yıldır devam eden AB projelerinde grev kırıcıların iddia ettiği gibi projelerin sendikal faaliyetlere karışmasının söz konusu olmadığının belirtildiği yazıda şu ifadelere de yer verildi:

“Sendikamızın stratejisi; demokratik, şeffaf ve kapsayıcı faaliyeti her aşamada işlemektir. Stratejimizin gereği olarak toplu pazarlık sürecinin başladığı günden uyuşmazlıkla sonuçlandığı güne kadar yapılan tüm görüşmelere, üyelerimizin seçtiği işyeri temsilcisi de katıldı. Bugün ‘yanlış strateji’ olarak itham edilen, bu anlayışımızdır. Suçlanması gereken sendikanın stratejisi değil, işyerinin sendika tanımaz tutumudur.

Grev TV’yi kurdular
İşten çıkarılan Sputnik çalışanları, bir yandan mesleklerini sürdürebilmek bir yandan haklı taleplerini daha geniş bir alana duyurabilmek için grevin 16’nci gününde sosyal medya mecralarından ve Youtube platformu üzerinden Grev TV ismiyle yayına başladı. Grev alanından yayınlar da yapan Grev TV, ülkedeki farklı direniş bölgelerinden, işçi eylemlerinden haberlerin yanı sıra çeşitli konularda haberler, söyleşiler ve programlar yapıyor.

TGS Başkanı Gökhan Durmuş: “Tüm gazetecilerin grevidir”

TGS Genel Başkanı Gökhan Durmuş Görünüm’e konuştu. İşine son verilen TGS üyesi 24 gazetecinin işe geri alınıp, TİS imzalanana kadar mücadele edeceklerini belirten Durmuş şunları söyledi:

“Yıllardır maruz kaldıkları düşük ücret politikasına dur diyen Sputnik çalışanları sendikamıza üye oldu. Tek amaçları, verdikleri gayret ve emeğin karşılığında daha iyi bir ücret almak. Bu doğal, iyi ve yasal olan niyete karşılık işveren temsilcileri aylarca süren oyalamanın ardından kanunlarımızı ve Anayasamızı çiğnedi. İşyerinde kurdukları ikna odaları ile sendikasızlaştırma operasyonuna başladı. Denedikleri her yol başarısızlıkla sonuçlandı. Sputnik Türkiye ofisinde çalışan meslektaşlarımızın birliğini bozamadılar. Son çare, aralarında işyeri temsilcimiz de olan 24 üyemizi işten attılar. Böylece sendikalaşmayı bitireceklerini sandılar. Kadrolu olmayıp program yapan meslektaşlarıma sesleniyorum. Program yapmayın, grev kırıcı olmayın. Bu ne ahlaka ne yasaya ne de meslek ilkelerine sığar. Sputnik dinleyici ve okurlarına sesleniyorum: Yıllardır sizlere bu kaliteli işleri yapan gazetecileri yalnız bırakmayın, dayanışma gösterin. Bu grevin başarıyla sonuçlanacağına hiç kimsenin şüphesi olmasın. Bu grev Türkiye’de güvencesiz ve düşük ücretle çalıştıran tüm gazetecilerin grevidir. 24 üyemiz işe geri alınacak, taleplerimiz kabul edilecek ve toplu iş sözleşmesi imzalanacak. İşte o zaman buraya astığımız grev pankartı inecek. Kazanacağız, çünkü haklıyız.”

Gökhan Durmuş

Hocaları da yanlarında
Sputnik Ankara Büro’da çalışan ve greve çıkan dört gazeteci de İLEF mezunu. Gazetecilik Bölümü hocaları eski öğrencileri olan gazetecileri grev alanında ziyaret etti. Grevinin ilk gününden itibaren pek çok meslek örgütü, siyasi parti ve sendika gazetecilere destek vermek için Sputnik’in İstanbul ve Ankara bürolarını ziyaret etti. İletişim Akademisyenleri de haklarını arayan gazetecilere destek verenler arasındaydı. Grevin 10’uncu gününde dayanışma ziyaretinde bulunan İLEF Gazetecilik Bölümü‘nden Dr. Gökhan Bulut, Sputnik grevinin ve grevdeki gazetecilerin kararlığının öneminin büyük olduğuna dikkat çekti. Grevin 14’üncü gününde Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Akademisyenleri Prof. Dr. Gamze Yücesan-Özdemir ve Prof. Dr. Çiler Dursun Sputnik emekçilerinin yanındaydı. Ankara’da dört İstanbul’da bir İLEF mezunu gazeteci grev mücadelesinde yer alıyor. Gazetecilik Bölümü öğretim üyleri, süreci İLEF mezunu eski öğrencileri olan Gökhan Nuri Dinçer, Turan Salcı, Emre Köser ve Tolga Ekener’den dinledi.

Sputnik’in Ankara Bürosu’nda greve başlayan dört muhabirin de İLEF mezunu olmasına dikkat çeken Gazetecilik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yücesan-Özdemir “Ankara Üniversitesi Gazetecilik Bölümü olarak grevdeki gazetecilere destek ve dayanışma için buradayız. Buradaki gazeteciler üniversitemizin sıralarında yetişmiş gençler. Gazetecinin ekonomik özgürlüğü onun sermayeye, patronlara ve tüm güç odaklarına karşı kaleminin özgürlüğüdür. Gazeteciler kalemlerinin özgürlüğünün mücadelesini veriyor. Dolayısıyla yalnızca ekonomik haklar ve sosyal kazanımlar değil demokratik bir toplum için de seslerini yükseltiyor. O zaman gazetecilerin özgürce yazabileceği yarınlar için herkesi grevdeki gazetecilere destek ve dayanışmaya davet ediyoruz” ifadelerini kullandı. Prof. Dr. Dursun ise “Biz buraya grevde olan eski öğrencilerimize destek için geldik. Bölüm olarak süreci yakından takip ediyoruz” dedi.

Grevde olan öğrencileriyle görüşen Prof. Dr. Gamze Yücesan-Özdemir ve Prof. Dr. Çiler Dursun, Sputnik Ankara İşveren Temsilcisiyle görüşmek istedi. Temsilci yoğunluk gerekçesiyle akademisyenlerin teklifini reddetti.

133. Sayı – Sayfa 7