İLEF Gazetecilik Bölümü’nün hazırladığı Afet Haberciliği Kılavuzu yayımlandı

Kahramanmaraş ve Hatay merkezli 6 Şubat depremlerinin ardından kamuoyunda en çok tartışılan konulardan biri de gazetecilik oldu. Doğal afetin toplumsal felakete dönüştüğü süreçte sıklıkla depreme hazırlıklı olunup olunamayacağı, zor ve tehlikeli olan afet bölgesinde genç ve deneyimli gazetecilerin çalışma koşulları gibi konular gündeme geldi. Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü, konuyla ilgili sahada görev yapan gazetecilerin ve konuyla ilgili akademisyenlerin katıldığı iki atölye düzenledi. “Gazetecilerin Mesleki Deneyimleri” ve “Haber, Söylem ve Etik” başlıklı atölyelerin ardından afet sürecinde gazeteciliğin durumuyla ilgili “Afet Haberciliği Kılavuzu” hazırladı. Afet Öncesi, Afet Sırası ve Afet Sonrası başlıkları altında afet haberciliğiyle ilgili saptamaların yer aldığı kılavuz aynı zamanda gazetecilik bilgileri, saha deneyimleri ve habercilik pratikleri içeriyor.

“Afet Haberciliği Kılavuzu” kapağı

İLEF Gazetecilik Bölümü’nün depremin ardından gazeteciliğin durumunun çeşitli açılardan ele alınması ihtiyacı nedeniyle düzenlediği atölyelerde, afet dönemlerindeki gazetecilik örnekleri ile gözlemlenen sorunlar ve çözüm önerileri masaya yatırıldı.

“Gazetecilerin Mesleki Deneyimleri” başlıklı ilk atölyede BirGün gazetesi Ankara Temsilcisi Nurcan Gökdemir, Medyascope Ankara Temsilcisi Hıdır Göktaş, T24 Ankara Temsilcisi Gökçer Tahincioğlu, Medyascope Ankara Editörü Senem Büyüktanır, serbest gazeteci Serdar Özsoy, Hürriyet Gazetesi Foto Muhabiri ve Foto Muhabirleri Derneği Başkanı Rıza Özel, Hürriyet Gazetesi Muhabiri Fevzi Kızılkoyun ve CNNTürk kameramanı Ertan Ezen deneyimlerini aktardı. Moderatörlüğünü Dr. Gökhan Bulut’un yaptığı ve İLEF Dekanı Prof. Dr. Abdülrezak Altun, Gazetecilik Bölümü öğretim elemanları Prof. Dr. Çiler Dursun ve Arş. Gör. Dr. Çağrı Kaderoğlu Bulut’un da değerlendirmelerde bulunduğu atölyede depremde gazeteciliğin işlevi, deprem öncesi, sırası ve sondasında gazetecilik başlıkları tartışıldı.

“Gazetecilerin Mesleki Deneyimleri” atölyesi

Düzenlenen ikinci atölye “Haber, Söylem ve Etik”te gazeteciler ve akademisyenler deprem haberciliğindeki etik ilkeler tartıştı. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Dekanı Dr. Süleyman İrvan,  İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ali Murat Vural, Prof. Çukurova Üniversitesi Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Onur Dursun ve Doç. Dr. Filiz Yıldız, Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ömer Özer, Hacı Bayram Veli Üniversitesi İletişim Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ruhdan Uzun, ve gazeteci Faruk Bildirici’nin katıldığı atölyede etik tartışmalar, haber değeri ve deprem terminolojisi gibi konular ele alındı.

“Haber, Söylem ve Etik” atölyesi

İLEF öğrencilerinin yoğun katılım gösterdiği atölyelerde dinleyiciler, deprem bölgesinde görev yapan gazetecilere, akademisyenlere ve iletişimcilere sorularını yöneltti. Atölyelerde sunulan katkılarla şekillenen Kılavuz’da, Afet Öncesi, Afet Sırası ve Afet Sonrası başlıkları altında haberciliğe ilişkin saptama ve uyarılar yer alıyor. Kılavuz’da ayrıca gazeteciliği etkileyen toplumsal süreçlere, çalışma koşullarına, etik ilkelere ve gazetecilik eğitimine ilişkin değerlendirmeler de bulunuyor.

“Afet Haberciliği Kılavuzu” sunuş metni:

Gazetecilik, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından kamuoyunda en çok tartışılan konuların başında yer aldı. Deprem bölgesine giderken yapılması gereken hazırlıklardan haberlerdeki etik ihlallere kadar pek çok başlık geniş kesimler tarafından tartışıldı. Ortaya çıkan eksiklikler ve yapılan yanlışlar, gazeteciliğin bugünkü durumunu çeşitli açılardan bir kez daha masaya yatırma ihtiyacı doğurdu. İLEF Gazetecilik Bölümü, bu ihtiyacın karşılanabilmesine katkı amacıyla Deprem Haberciliği Atölyeleri başlıklı bir toplantılar dizisi düzenledi. 14 Nisan ve 9 Mayıs 2023 tarihlerinde yapılan atölyelere akademisyenlerin yanı sıra deprem bölgesinde görev yapan gazeteciler de katıldı. Bu atölyeler, İLEF Gazetecilik Bölümü’nün öğretim elemanları ve öğrencilerinin ev sahipliğinde gazetecileri ve akademisyenleri ağırladı. Atölyelere çeşitli medya kurumlarından deprem bölgesinde görev yapmış dokuz gazeteci ile farklı üniversitelerden on akademisyen katıldı.

Atölyelerin ardından afet sürecinde haberciliğin durumuna ilişkin elinizdeki kılavuz hazırlandı.

Gazetecilerin Mesleki Deneyimleri başlıklı ilk atölyenin moderatörlüğünü Dr. Gökhan Bulut, moderatör yardımcılığını ise Arş. Gör. Hasan Sezer Fener ve Arş. Gör. Helin Öztürk üstlendi. Depremde Gazeteciliğin İşlevi, Deprem Öncesi, Sırası ve Sonrasında Gazetecilik, Depremde Medya ve Kurumsal İlişkiler, Depremde Dijital Medya konularının tartışıldığı atölyeye şu isimler katıldı: Prof. Dr. Abdülrezak Altun, Dr. Çağrı Kaderoğlu Bulut, Prof. Dr. Çiler Dursun, Ertan Ezen (CNNTürk – Kameraman), Fevzi Kızılkoyun (Hürriyet – Muhabir), Gökçer Tahincioğlu (T24 – Ankara Temsilcisi), Hıdır Göktaş (Medyascope – Ankara Temsilcisi), Nurcan Gökdemir (BirGün – Ankara Temsilcisi), Rıza Özel (Hürriyet – Foto Muhabir), Senem Büyüktanır (Medyascope – Editör), Serdar Özsoy (Serbest Gazeteci).

Haber, Söylem ve Etik başlıklı ikinci atölyenin moderatörlüğünü Prof. Dr. Çiler Dursun, moderatör yardımcılığını ise Arş. Gör. Arzu Bayar ve Arş. Gör. Halil Saç yaptı. Depremde Haber Değerleri, Depremde Gazeteciliğin Etik Kodları, Deprem Haberlerinde Söylem, Depremde Kavramlar ve Terminoloji başlıklarının tartışıldığı atölyeye şu isimler katıldı: Prof. Dr. Ali Murat Vural, Gazeteci – Ombudsman Faruk Bildirici, Doç. Dr. Filiz Yıldız, Dr. Gökhan Bulut, Prof. Dr. Onur Dursun, Prof. Dr. Ömer Özer, Prof. Dr. Ruhdan Uzun, Prof. Dr. Süleyman İrvan.

Bu çalışma sürecine deneyim, bilgi ve değerlendirmeleri ile katkı sunan tüm katılımcılara teşekkürlerimizi sunuyor, Afet Haberciliği Kılavuzunun öğrencilere, gazetecilere, kurum yöneticilerine ve konuyla ilgili herkese yararlı olmasını umuyoruz.

Çalışma Grub